1500 بازدید
45 دیدگاه
نور خورشید تاثیرات مثبتی بر سلامتی دارد. اما در کنار بهره‌مندی از این تاثیرات حتما محافظت از پوست نیز باید جدی گرفته شود زیرا مواجهه مستمر و بدون استفاده از پوشش مناسب و ضدآفتاب می‌تواند به‌تدریج آسیب‌هایی به پوست برساند و زمینهساز بیماری‌های مختلفی در طولانی‌مدت شود.
نور خورشید تاثیرات مثبتی بر سلامتی دارد که شاید شناخته‌شده‌ترین آنها را می‌توان تامین ویتامینD دانست. اما در کنار بهره‌مندی از این تاثیرات حتما محافظت از پوست نیز باید جدی گرفته شود زیرا مواجهه مستمر و بدون استفاده از پوشش مناسب و ضدآفتاب می‌تواند به‌تدریج آسیب‌هایی به پوست برساند و زمینهساز بیماری‌های مختلفی در طولانی‌مدت شود.
به گزارش «بهپو»، با توجه به آغاز فصل تابستان و افزایش مدت و شدت نور خورشید لزوم مراقبت بیشتر از پوست ضروری است تا سلامت پوست حفظ و از عوارض شایع به‌خصوص آفتاب‌سوختگی پیشگیری شود.
طیف گسترده‌ای از بیماری‌های پوستی با نور خورشید ارتباط دارد
نور خورشید مجموعه‌ای از سه طیف نور مرئی، مادون قرمز و ماورای بنفش است. پرتوهای فرابنفش مهم‌ترین عامل آسیبهای پوستی است. این پرتوها سه طیف دارند، طیف اول توسط لایه ازن جذب می‌شوند و اثر بسیار مخربی دارند که اگر به زمین برسند حتما کشنده هستند. طیف دوم در شرایط مواجهه مستمر زمینهساز تیرگی و برنزه‌شدن پوست می‌شوند. طیف سوم عامل جدی بسیاری از مشکلات پوستی نظیر سرطان‌های پوست، پیری زودرس، چین وچروک، شل‌شدن و لکه‌های پوستی است.
گرچه مواجهه با این پرتوها برای سلامت پوست مضر است اما هرچه مدت تماس پوست تحت‌تاثیر این پرتوها بیشتر باشد، آسیب‌ها نیز افزایش می‌یابد. آسیب پرتوهای فرابنفش روی پوست‌های روشن و سفید بیشتر است. همچنین شدت پرتوهای فرابنفش بین ساعات 10 صبح تا 3 بعدازظهر در بالاترین حد است که توصیه به پرهیز از حضور در محیط باز جهت محافظت از پوست بسیار اهمیت دارد.
بیشتر بخوانید: تاثیرات حیات بخش نور خورشید بر سلامت بدن
نور خورشید زمینهساز بروز یا تشدید چه بیماری‌های پوستی است؟
طیف وسیعی از بیماری‌های پوستی تحت‌تاثیر نور خورشید بروز پیدا می‌کنند یا تشدید می‌شوند. اما شایع‌ترین آنها را می‌توان آفتاب‌سوختگی دانست. آفتاب‌سوختگی در حد خفیف باعث قرمزی پوست و احساس سوزش می‌شود اما اگر شدید باشد با بروز تاول همراه است. مسلما هرچه پوست روشن‌تر و مدت مواجهه با نور خورشید نیز طولانی‌تر باشد، احتمال آفتاب‌سوختگی نیز افزایش می‌یابد.
تیره‌شدن پوست تحت‌تاثیر مواجهه مستمر با نور خورشید نیز در بسیاری از افراد با پوست سالم دیده می‌شود. همچنین قسمت‌‌هایی از پوست که آکنه دارد یا اقدامات لیزر و عمل جراحی روی آن انجام شده نیز هنگام تابش خورشید دچار تیرگی بیشتری نسبت به رنگ پوست طبیعی می‌شود.
انواعی از درماتیت‌های حاد و مزمن پوستی صرفا با نور خورشید ایجاد می‌شوند و مهم‌ترین راهکار پیشگیری و بهبود، پرهیز از مواجهه با نور خورشید است. از طرفی، بعضی از بیماری‌های سیستمیک تحت‌تاثیر نور خورشید تشدید می‌شوند. از جمله این بیماری‌ها باید به لوپوس اشاره کرد که علائم بیماری هنگام حضور در معرض نور خورشید به شدت افزایش می‌یابد. تشدید بیماری روزاسه که با بروز ضایعات آکنه‌ای و جوش‌‌مانند و قرمزی پوست همراه است نیز ارتباط مستقیمی با نور خورشید دارد.
بعضی افراد هم هنگام مواجهه با نور خورشید دچار کهیر و خارش پوستی می‌شوند. این حالت به کهیر آفتابی شناخته می‌شود و همانند دیگر بیماری‌هایی که با بروز کهیر همراه است باید توسط متخصص پوست بررسی و درمان شود. معمولا مهم‌ترین اقدام در این مورد پرهیز از مواجهه با نور خورشید است.
نقش عوامل محیطی در بروز آسیبهای پوستی تحت‌تاثیر نور خورشید
دسته‌ای از بیماری‌های پوستی موسوم به «فیتو فوتو درماتیت» زمانی بروز پیدا می‌کنند که اگر گیاهان حاوی ترکیبات پسورالن مانند برگ انجیر، آب نارنج، آب لیمو، اسفناج و جعفری با پوست تماس داشته باشند و در این حالت نور خورشید به پوست بتابد، لکه‌های پوستی ایجاد می‌شود. در واقع این تظاهر پوستی نوعی التهاب ناشی از ترکیبات گیاهی است. مصرف داروها نیز جزو عوامل محیطی موثر در بروز بیماری‌های پوستی است. به‌عنوان مثال افرادی که داروهای رتینوئید برای درمان آکنه یا داروهای ضد‌مالاریا استفاده می‌کنند، هنگام مواجهه با نور خورشید مستعد بروز عوارض پوستی هستند. داروهای شیمی‌درمانی نیز جزو این گروه هستند و زمینهساز تغییر رنگ جدی پوست در مواجهه با نور خورشید می‌شوند.
نور خورشید زمینهساز بروز ضایعات شبه‌اگزما و کهیر
بعضی از بیماری‌های پوستی در اثر مواجهه با نور خورشید تشدید می‌شوند یا اینکه نور خورشید عامل مهمی در بروز آنها محسوب می‌شود. از مهم‌ترین این بیماری‌ها می‌توان به لکه‌های پوستی مانند ملاسما یا کلوآسما اشاره کرد که تحت‌عنوان لکه بارداری شناخته می‌شوند اما بارداری الزاما تنها عامل زمینه‌ای نیست.
کک و مک و لکه‌های آفتابی (سولار لنتیگو) نیز ارتباط جدی با نور خورشید دارند. جوش‌های زیرپوستی، ضایعات پوستی مانند کمدون، کیست‌های ریزی به‌نام میلیا و «سبورئیک کراتوز» که ضایعاتی زبر و زگیلی‌شکل با ته‌رنگ قهوه‌ای هستند نیز از دیگر تغییرات پوستی هستند که تابش نور خورشید در طولانی‌مدت عامل بروز و تشدید آنها به‌حساب می‌آید.
از تاثیر نور خورشید و پرتوهای فرابنفش در بروز سرطان‌های پوست نیز نباید غافل شد. نور خورشید در کنار عوامل دیگری مانند رنگ پوست، بیماری‌های زمینه‌ای، مصرف داروهای سرکوب‌کننده ایمنی، سابقه خانوادگی و... به‌عنوان یکی از ریزفاکتورهای بسیار مهم در بروز سرطان پوست شناخته می‌شود. بنابراین نور خورشید در طولانی‌مدت یکی از عوامل بسیار مهم بروز آسیبهای پوستی به‌خصوص روی صورت و دست‌ها به‌دلیل تماس مستقیم با این پرتوها است. حتی در جوامعی که بحث حجاب وجود ندارد، مواجهه مستمر با نور خورشید می‌تواند سطح بیشتری از پوست را درگیر کند.
ضایعات شبه‌اگزما جزو درماتوزهای آفتابی اولیه است
برخی ضایعات پوستی در اثر مواجهه با نور خورشید به‌طور موقتی ایجاد می‌شوند و پس از مدتی از بین می‌روند که معمولا با نزدیک‌شدن به تابستان بیشتر دیده می‌شوند و تحت‌عنوان درماتوزهای آقتابی یا ضایعات پوستی اولیه شناخته می‌شوند.
از جمله این ضایعات می‌توان به «پی ال ای» یا «پی ام ال ای» اشاره کرد که ضایعاتی مشابه اگزما است و به‌شکل بثورات جلدی خارش‌دار و قرمز به‌خصوص روی صورت، پشت دست‌ها و گوش‌ها ظاهر می‌شود. معمولا چند ساعت تا چند روز پس از مواجهه با نور خورشید به اوج می‌رسد و در بازه‌‌ای چند روز تا چند هفته پس از ایجاد ادامه دارد و به‌تدریج بهبود می‌یابد. بعضی از افراد هنگام مواجهه با آفتاب دچار کهیر می‌شوند که کهیر آفتابی نام دارد. روی پوست بعضی افراد نیز ممکن است تحت‌تاثیر نور خورشید تاول‌هایی بروز پیدا کند یا خارش شدیدی ایجاد شود که نسبت به دو مورد ذکرشده شیوع کمتری دارد. گروهی دیگر از افراد به‌دلیل مواجهه مستمر با نور خورشید دچار آسیبهای آفتابی مزمن یا درماتوز آفتابی مزمن هستند. پوست این افراد تحت‌تاثیر تابش مکرر نور خورشید ضخیم می‌شود و تغییر رنگ و قوام پوست نیز اتفاق می‌افتد. این ضایعات به‌خصوص روی سر، صورت و پشت گردن بارزتر است.
محافظت از پوست در کنار پرهیز از نور خورشید برای بهبود درماتوز آفتابی ضروری است
زمانی که فردی به‌دلیل درماتوز آفتابی اولیه مانند ضایعات شبه‌اگزما به متخصص پوست مراجعه می‌کند، در وهله اول توصیه می‌شود که حتما استفاده از ضدآفتاب را جدی بگیرد و از پوشش مناسب و کلاه لبه‌دار برای محافظت از پوست استفاده نماید. برای کنترل این ضایعات متخصص پوست داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها، پمادهای ضدالتهاب و... تجویز می‌کند تا دوره بروز این ضایعات سپری شود. اما از آنجا که عامل موثر بروز درماتوزهای آفتابی اولیه، نور خورشید است و تحت‌تاثیر پرتوهای آفتاب تشدید می‌شوند به‌طور جدی عدم‌مواجهه با نور خورشید رعایت گردد.
مهم‌ترین اقدام برای کاهش زمینه بروز بیماری‌های مرتبط با نور خورشید
طیف بیماری‌های مرتبط با نور خورشید بسیار گسترده است اما خوشبختانه در اکثرموارد پرهیز از مواجهه مستقیم و طولانی با نور خورشید تاثیر چشمگیری در پیشگیری و کاهش زمینه تشدید علائم بیماری دارد و فقط در موارد معدودی نیاز به اقدامات تخصصی و محافظت شدید است.
مهم‌ترین توصیه برای کاهش عوارض نور خورشید، استفاده از پوشش مناسب به‌خصوص در روزهای تابستان است. همچنین باید از حضور مستقیم و طولانی و بدون استفاده از ضد آفتاب در معرض نور خورشید پرهیز کرد و هرگز نباید برای برنزه‌کردن پوست، سولاریوم که امواج فرابنفش به پوست تابانده می‌شود را انتخاب کرد.
تا حد امکان از حضور در معرض نور خورشید طی ساعات 10 صبح تا 3 بعدازظهر صرف‌نظر شود و هنگام ضرورت حضور در محیط باز فرد باید تا جایی که امکان دارد در سایه باشد زیرا شدت نور خورشید 70درصد کم می‌شود. استفاده از کلاه با 7 سانتی‌متر لبه نیز 70 تا 80درصد مانع از تابش پرتوهای خورشید به پوست می‌شود.
بیشتر بخوانید: دلایلی که شما را به زدن کرم ضد آفتاب ترغیب می کند
در چه مواردی نیاز به مشورت با متخصص پوست برای درمان آسیبهای ناشی از خورشید است؟
به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، گرچه بعضی از عوارض نور خورشید مانند آفتاب‌سوختگی کاملا بارز است اما بسیاری از تغییرات پوستی مرتبط با نور خوشید است که پس از معاینه توسط متخصص پوست تشخیص داده می‌شوند. به همین‌دلیل اگر افراد متوجه تغییراتی مانند تغییر رنگ، لکه‌های پوستی و... شدند حتما لازم است با متخصص پوست مشورت نمایند تا احتمال عوارض نور خورشید در کنار دیگر عوامل بررسی گردد./
مشاهده و سفارش
بهپو در جوامع مجــازیکانال ما را در جوامع مجازی دنبال کنیــد
دیدگاه و نظــرات
مراکز تصویربرداری
داروخــانه ها
مراکز آزمایشگاهی
کلینیـک ها
