چالش جهانی ساخت واکسن کووید 19

گروه‌های مختلف تحقیقاتی در کشورهای مختلف در حال پژوهش در مورد کروناویروس هستند اما همه آنها یک نظر مشترک دارند؛ حداقل یک سال زمان نیاز خواهد بود تا واکسن کووید-19 با عملکرد مناسب و باکیفیت در اختیار عموم مردم قرار گیرد و یافته‌های فعلی نمی‌تواند در برابر همه گیری موثر باشد.

هفته پایانی آوریل در تقویم سلامت به عنوان «هفته جهانی واکسیناسیون» نامگذاری شده است. هدف از این اقدام‌ ترویج استفاده از واکسن‌ها برای حفاظت از مردم علیه بیماری‌ها در سنین مختلف، همچنین افزایش آگاهی عمومی در مورد نقش حیاتی واکسیناسیون کامل در تمام طول عمر و دستیابی به اهداف توسعه است.

به گزارش «بهپو»، واکسیناسیون سبب نجات جان میلیون‌ها نفر شده است و به عنوان یکی از موفق‌ترین، کم‌اثرترین و موثرترین اقدامات مداخله‌ای بهداشتی شناخته می‌شود، چنانچه به عنوان مثال سالانه از مرگ 2 تا 3 میلیون کودک در جهان جلوگیری می‌کند.

البته به رغم پیشرفت‌های چشمگیر در برنامه‌ ایمن‌سازی، هنوز بسیاری از افراد در گوشه و کنار دنیا از این خدمات محروم هستند. متاسفانه سازمان بهداشت جهانی از عدم واکسیناسیون یا واکسیناسیون کامل در 5/19 میلیون کودک در کشورهای مختلف حکایت دارد. علاوه بر این، متاسفانه طی سال‌های اخیر برخی افراد به بهانه‌های غیرعلمی و تعصبات جاهلانه از واکسیناسیون فرزندان خودداری می‌کنند که نگرانی در مورد شیوع دوباره بیماری‌هایی مانند سرخک، فلج اطفال و... درپی خواهد داشت.

کرونا ویروس؛ چالش امروز جهان و تلاش برای کشف واکسن

از زمان اعلام وجود کروناویروس در چین و سپس انتشار آن به کشورهای مختلف، دانشمندان سعی در بررسی شناخت خصوصیات این ویروس و ساخت واکسن و داروی موثر مقابله با آن هستند. گروه‌های مختلف تحقیقاتی در کشورهای مختلف در حال پژوهش در مورد کروناویروس هستند اما همه آنها یک نظر مشترک دارند؛ حداقل یک سال زمان نیاز خواهد بود تا واکسن کووید-19 با عملکرد مناسب و باکیفیت در اختیار عموم مردم قرار گیرد و یافته‌های فعلی نمی‌تواند در برابر همه گیری موثر باشد.

درحال حاضر دو واکسن وارد بررسی‌های بالینی مرحله اول شده و روی برخی داوطلبان سالم انجام شده است که جزو 50 واکسن تولید شده در دنیا هستند. در واقع، کارایی یک واکسن صرفا به فرمول درست خلاصه نمی‌شود، بلکه باید طی دوره‌های ساخت و تکامل واکسن، روی حیوانات آزمایشگاهی و سپس انسان‌ها بررسی شود. به طور کلی تولید، آماده‌سازی و تحویل و واکسن به کشورهای مختلف بین 6 تا 36 ماه طول می‌کشد که البته در هر کشور نیاز به کنترل کیفیت خواهد بود. به همین دلیل دستیابی به تولید واکسن موثر، غیرسمی و قابل استفاده برای همه افراد در سنین مختلف ماه‌ها و حتی سال‌ها زمان لازم دارد. البته ممکن است اقدامات انجام گرفته در زمینه کشف واکسن ویروس سارس و مرس در سال‌های گذشته به روند تشخیص واکسن کروناویروس نوین کمک کند.

کارایی واکسن در طولانی‌مدت مشخص می‌شود

به گفته متخصصان، تصور اینکه واکسن می‌تواند یک راه‌حل مناسب در کوتاه مدت باشد، منطقی نیست زیرا کارایی واکسن تنها در طولانی‌مدت تایید می‌شود. درحقیقت، زمانی می‌توان از تاثیر واکسن اطمینان داشت که گروهی از افراد واکسینه شوند و افرادی که واکسن دریافت نکرده‌اند در منطقه پرخطر ویروس حضور داشته باشند تا عملکرد ویروس و ایمنی افراد مشخص شود که این مساله طبیعتا نیاز به صرف زمان طولانی خواهد داشت. به گفته مدیر مرکز ایمنی و سرطان انستیتو ماری کوری فرانسه، گرچه ساخت واکسن با رویکردهای معمول به حدود 18 ماه زمان نیاز دارد،خبر نسبتا خوب در مورد کروناویروس شاید این باشد که این ویروس ساختار ژنتیکی بسیار ثابتی نسبت به ویروس‌های دیگر مثلا اچ آی وی دارد و واکسن‌های در دست اقدام می‌توانند برای ماه‌ها و حتی سال‌ها کارایی داشته باشند. طبیعی است این واکسن به صورت دوره‌ای گردش می‌یابد و برای موج بعد بیماری می‌توان از این واکسن برای مهار همه گیری استفاده کرد.

دستیابی عمومی به واکسن کرونا؛ حداقل یک سال دیگر!

براساس گزارش آژانس دارویی اروپا، احتمالا ساخت و تایید واکسن مقابله با کووید - 19 در مقادیر کافی و برای استفاده گسترده در سطح دنیا به حداقل یک سال زمان نیاز خواهدداشت. اتخادیه اروپا از اختصاص 10 میلیون یورو برای تحقیق در زمینه واکسن کروناویروس و حمایت از پروژه‌های مرتبط در 300 بیمارستان و 900 لابراتوار خبر داد.

در کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده آمریکا و آلمان، تلاش برای دستیابی سریع‌تر به واکسن موثر مقابله با کروناویروس از طریق واکسن‌های قبل مانند BCG در حال انجام است که طی چند ماه آینده نتایج آن اعلام خواهد شد. در انستیتو پاستور فرانسه، محققان از واکسن سرخک که از خانواده ویروس کرونا و سارس است، برای تحقیقات اولیه استفاده کرده‌اند. آنها بخشی از ژنوم واکسن سرخک را با بخشی از ژنوم کروناویروس تلفیق کرده‌اند تا مشتقات واکسن به دست آمده در همه کشورها که توانایی تولید آن را دارند، انجام‌پذیر باشد. مراحل اولیه واکسن روی موش‌های آزمایشگاهی امتحان شد تا بررسی مرتب نمونه‌های خون نشان دهد آیا بدن قادر به تولید آنتی‌کور بوده یا نه. در صورت تولید آنتی‌کور، ویروس به بدن حیوان وارد می شود و سطح مقاومت بررسی خواهد شد.

در چین نخستین واکسیناسیون در برابر کروناویروس روی 108 داوطلب بومی شهر ووهان که در معرض ویروس قرار گرفته بودند، انجام گرفت. این افراد بین 18 تا 60 سال سن دارند و نخستین تزریق 20 ماه انجام شد. به گفته محققان باید ۶ماه منتظر بود تا نتایج این طرح تایید و اعلام شود.

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، سخنگوی انستیتو پاستور می گوید: ارائه واکسن کروناویروس 18 ماه دیگر -تقریبا تابستان 2021- است اما این نکته باید مدنظر باشد که احتمال دارد طی این مدت همه گیری ویروس مانند شرایط فعلی نباشد یا ویروس جهش پیدا کرده و همه‌گیری جدید آغاز شود که در این صورت واکسن فعلی دیگر کارایی نخواهد داشت؛ اتفاقی که در مورد ویروس سارس افتاد!/