مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای در سفرهای نوروزی

یکی از مهم‌ترین نکته‌هایی که همواره باید در سفرهای نوروزی در نظر گرفته شود، تغذیه‌ سالم است.

یکی از مهم‌ترین نکته‌هایی که همواره باید در سفرهای نوروزی در نظر گرفته شود، تغذیه‌ سالم است. داشتن تغذیه‌ نامناسب حین سفر، تاثیر منفی بر سلامت عمومی و سلامت دستگاه گوارش می‌گذارد. در ادامه این یادداشت به مهم‌ترین نکته‌هایی که باید برای تغذیه‌‌‌مان در سفر به آنها توجه داشته باشیم، اشاره می‌کنم.
دکتر سعید حسینی، متخصص تغذیه، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

اگر رستوران می‌روید...

در حال حاضر، یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌ها‌ درباره رستوران‌های بین‌راهی یا ناشناس، سلامت و بهداشت سالادهای آنهاست زیرا امکان شستشوی نامناسب کاهو، کلم یا صیفی‌ها در این رستوران‌ها وجود دارد. از طرف دیگر، ممکن است این سبزی‌ها و صیفی‌ها (گوجه و خیار یا هویج موجود در سالادها) با آب سالمی شسته نشوند بنابراین بهتر است همراه غذا ماست‌ بسته‌بندی (نه فله‌ای و سنتی) در رستوران‌ها سفارش دهید. نکته دیگر، درباره انتخاب و مصرف غذای اصلی است. از آنجا که اطمینان چندانی در مورد غذاهایی که ترکیب‌های مشخصی ندارند، وجود ندارد، غذاهایی مانند سالاد الویه، سوپ‌ها، آش‌، کباب‌ کوبیده، کوفته، دلمه و خورش‌ در رستوران‌های بین‌راهی یا رستوران‌های ناشناخته در شهر مقصد سفارش ندهید. بهتر است در این رستوران‌ها، غذاهایی مانند جوجه‌کباب، کباب برگ یا چنجه، مرغ یا هر غذای دیگری که ماهیت مشخصی دارند، انتخاب و مصرف کنید.

سوپرمارکت‌ها را به رستوران‌های ناشناس ترجیح بدهید

یکی دیگر از مشکلات تغذیه‌ای هنگام سفر به شهرهای کوچک، پیدا نکردن رستورانی با فضای مناسب و بهداشتی است. در این صورت، به‌جای رفتن به رستوران‌های نامناسب، غذاهای ساده‌تر و سالم‌تر بخرید. یعنی می‌توانید در تمام شهرها، سوپرمارکت‌هایی پیدا کنید که غذاهای صنعتی و بسته‌بندی‌شده‌ای مانند سالاد الویه یا گوشت‌های فراوری‌شده‌ای مثل ناگت‌ دارند که می‌توان آنها را در کمتر از 5 دقیقه، سرخ و مصرف کرد. برخی از افراد می‌گویند این غذاهای آماده، فرآورده‌های گوشتی یا غذاهای کنسروی، حاوی سدیم بالا یا مواد نگهدارنده هستند اما استفاده از آنها برای یکی دو مرتبه در سفر، به غذای رستوران‌هایی که هیچ اطمینانی از سلامت آنها نداریم، ترجیح داده می‌شود. در این شرایط، باید بهترین گزینه پیش‌رو را انتخاب کنیم؛ خرید و مصرف غذاهای آماده با برندهای معتبر در بسیاری از شرایط می‌تواند باعث پیشگیری از ابتلا به مسمومیت‌ شود. از طرف دیگر، بیشتر هدف ما از مسافرت، دیدن شهرها، مناظر زیبا و جدید و بودن در کنار اعضای خانواده است. از این رو، گاهی هم می‌شود غذاهای سبک‌تر و سالم‌تری مصرف کرد. مثلا می‌توانید یک نان تازه بگیرید و کنار اعضای خانواده آن را با پنیر، مربا، کره، خامه یا عسل استاندارد بخورید و به این ترتیب، از سلامت و ایمنی غذایتان هم اطمینان کافی داشته باشید.

اگر به مناطق خشک رفتید...

گاهی شهرهایی با آب‌وهوای کاملا متفاوت با محل سکونتمان را برای سفر انتخاب می‌کنیم. اگر به مناطق گرمسیری که هوایی خشک‌تر از محل زندگی خودتان دارند، رفتید، حتما برای پیشگیری از ابتلا به یبوست، آب و مایعات بیشتری مصرف کنید. می‌توانید آب مورد نیاز بدنتان را در این شهرها از طریق مصرف میوه‌ها یا غذاهای مایع هم تامین کنید. البته اگر از سلامت سبزی‌های شهر مقصد مطمئن نبودید، به خرید و مصرف میوه‌ها اکتفا کنید و برای مدتی دور مصرف سبزی‌ها را خط بکشید.

اگر لبنیات‌تان فله‌ای است...

خیلی از اوقات روستاها یا شهرهای کوچکی را برای سفرهای نوروزی انتخاب می‌کنیم که پرورش دام و فروش لبنیات محلی در آنها معمول است اما با وجود چرب و خوشمزه‌تر بودن این لبنیات، دور خرید و مصرف آنها را خط بکشید. لبنیات فله‌ای، علاوه بر بار میکروبی بالایی که دارند و می‌توانند باعث ابتلا به اسهال بشوند، امکان بروز تب مالت را هم افزایش می‌دهند. مصرف این لبنیات می‌تواند برای گروه‌های آسیب‌پذیری مانند کودکان، بیماران، سالمندان و خانم‌های باردار خطرناک‌تر هم باشد. بهتر است در طول سفر و هنگام رفتن به رستوران، حتی از خرید و مصرف دوغ‌های محلی و سنتی هم پرهیز کنید و به‌جای آن دوغ‌های صنعتی استاندارد بخرید.

اگر یک کودک یا سالمند همراهتان است...

کودکان، سالمندان، بیماران، خانم‌های باردار و شیرده، جزو گروه‌های آسیب‌پذیری هستند که آلودگی‌های غذایی آنها را بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌ها قرار می‌دهد. از این رو، حتما در طول سفر برای این گروه‌های سنی و جنسی، آب‌های سالم و بسته‌بندی بخرید و حتی میوه‌های آنها را هم با آب‌های سالم و بسته‌بندی بشویید. حواستان به خوردن آب و میوه کافی در آنها باشد تا مشکل یبوست برایشان پیش نیاید. اگر امکان نگهداری باقیمانده غذا در یخچال را ندارید، غذاهای مانده را به آنها ندهید تا خطر ابتلا به مسمومیت غذایی برایشان ایجاد نشود. اگر سفرتان کوتاه است، میوه و سبزی شسته را از خانه با خود ‌همراه ببرید. غذاهای رستورانی را که طعم آنها با انواع سس‌ها و ادویه‌ها پوشانده شده، سفارش ندهید چون امکان فساد این غذاها و پوشانده شدن طعمشان با ترکیب‌های مختلف وجود دارد. انواع مغزها و دانه‌های خام یا برگه‌ میوه‌های مختلف را ‌همراه داشته باشید تا کودکان و خانم‌های باردار بتوانند تنقلات مغذی و سالمی را در طول سفر در اختیار داشته باشند.

نگاه متخصص تغذیه
دکتر سیدضیاءالدین مظهری، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران

حفظ رژیم در سفر

یکی از مشکلاتی که در سفر برای افرادی که رژیم‌های لاغری دارند پیش می‌آید، این است که نمی‌توانند براساس رژیمشان غذا آماده کنند. از طرف دیگر، پرس‌های غذای رستورانی هم بسیار بزرگ هستند و معمولا هم برای پیشگیری از اسراف، باقیمانده آنها را دور نمی‌ریزیم.
افرادی که رژیم لاغری دارند، باید هنگام سفر و زمانی که مجبور به خوردن غذای رستورانی‌ هستند، هر 2 نفر، یک پرس یا هر 3 نفر، 2 پرس غذا سفارش دهند. این قبیل افراد می‌توانند یکی دو کیلوگرم سیب، پرتقال، خیار، گوجه، هویج و لیموترش تازه بشویند و با خود به سفر ببرند و در طول روز از این میوه‌ها و صیفی‌ها استفاده کنند یا آنها را به‌شکل سالاد دربیاورند و کنار غذای اصلی بخورند.
میوه‌ها و سبزی‌ها، نوعی کنترل‌کننده اشتها هستند و باعث تعدیل اشتها و پیشگیری از پرخوری در طول سفر می‌شوند. البته ناگفته نماند که مصرف یکی دو وعده فست‌فود یا غذای رستورانی در سفر اشکالی ندارد. اگر افرادی با رژیم‌های لاغری، قصد مصرف تنقلات در ماشین یا طول سفر را دارند، می‌توانند از تخمه خربزه بدون نمک استفاده کنند. به علاوه، بهتر است که در طول سفر فقط آب ساده یا دوغ‌های استاندارد بنوشند نه دلسترهای شیرین یا نوشابه‌های کولادار مدر و پرکالری./