عوارض ناخوشایند مصرف خودسرانه ویتامین ها

بعضی از افراد گمان می‌کنند ویتامین‌ها و مواد معدنی به‌دلیل خواص فراوانی که برای بدن دارند، می‌توانند تحت ‌هر شرایطی و به‌صورت خودسرانه مصرف شوند. این درحالی است که مصرف خودسرانه انواع مکمل‌های غذایی، بدون تجویز پزشک می‌تواند عوارض فراوانی برای بدن داشته باشد.
به گزارش «بهپو»، اگر کمبود ویتامین‌ها و املاح به سلامتمان آسیب می‌رساند، افزایش سطح این ریزمغذی‌ها هم آسیب‌زاست. البته زیاده‌روی در مصرف ویتامین‌های محلول در آب، مشکل چندانی برایمان ایجاد نمی‌کند چون مازاد این ویتامین‌ها همراه با ادرار از بدن دفع می‌شود اما مازاد ویتامین‌های محلول در چربی در دیواره عروق، کبد، کلیه‌ها یا مغز رسو‌ب‌ می‌کند و خطرساز است.
بیمارانی که در حال مصرف دارو هستند هم اجازه مصرف خودسرانه ویتامین ها و مولتی‌ویتامین‌های مینرال را ندارند، چون ممکن است مثلا یک بیمار قلبی برای پیشگیری از تشکیل لخته خون در عروق خود، وارفارین بخورد و به مصرف خودسرانه مولتی‌ویتامین مینرالی که حاوی ویتامین K است هم روی آورد. این تداخل دارویی بسیار خطر‌آفرین است و باعث آسیب جدی کبد و کلیه‌ها می‌شود.
هر چند زیاده‌روی در مصرف ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین‌های D و E هم خطرناک است اما به‌دلیل کمبود سطح ویتامین D در بدن بیشتر ایرانی‌ها و وجود آلودگی هوا در کلانشهرها، مصرف این 2 ویتامین چندان خطرساز نیست. با این حال، به‌دلیل بالا بودن دوز ویتامین‌ها و املاح موجود در مولتی‌ویتامین‌های مینرال و امکان ایجاد مسمومیت در اثر مصرف طولانی‌مدت آنها بهتر است دور مصرف خودسرانه‌شان را خط بکشید. از سوی دیگر، در صورت ابتلا به کمبود یک ویتامین یا ماده معدنی در بدنتان، فقط مکمل آن ماده را -زیر نظر متخصص- مصرف کنید و حتما وقفه‌ای بین مصرف مولتی‌ویتامین‌ها و مینرال‌ها بیندازید تا دوز سمی احتمالی آنها از بدنتان دفع شود. تحقیقات جدید ثابت کرده‌اند زیاده‌روی در مصرف مولتی‌ویتامین‌های مینرال حتی می‌تواند سرطان‌زا باشد.
چنانچه درحال مصرف هریک از ویتامین های زیر هستید و با علایم و عوارضی که در ادامه به آنها می پردازیم روبرو شدید، بهتر است نگاهی دوباره به دوز مصرفی خود بیندازید. شباهت این علایم با علایم سایر بیماری ها شما را به اشتباه انداخته و به شما اجازه نمی دهد که علت اصلی حال ناخوشتان را دریابید.

ویتامین B12

مصرف مقدار مناسبی از ویتامین B12 معمولا عارضه‌ای برای بدن ندارد، اما زیاده‌روی در مصرف آن مستقیما با ایجاد آکنه در بدن مرتبط است. از طرف دیگر، زیاده‌روی در مصرف این ویتامین می‌تواند باعث بروز علایم حساسیت‌زا مانند خارش پوست و سوزش گلو شود. درنهایت اینکه اگر در مصرف این ویتامین زیاده‌روی کنید، ممکن است دچار ریفلاکس معده هم بشوید و هضم و جذب مواد غذایی برایتان سخت شود.
بهترین زمان مصرف: قبل از صبحانه

بیشتر بخوانید: وقتی ویتامین B12 بدن پایین می آید

روی

زیاده‌روی در مصرف زینک یا همان «روی»، می‌تواند علاوه بر ایجاد حالت تهوع باعث بروز اسهال، آسیب به کلیه‌ها و به دردسر افتادن سیستم گوارشی هم بشود. خارش پوست و بدطعم شدن دهان هم از دیگر عارضه‌های زیاده‌روی در مصرف «روی» است. افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، مانند بیماری‌های کبدی و کلیوی، باید در مورد حجم مناسب مصرف این مکمل، با پزشک خود مشورت کنند.
بهترین زمان مصرف: 1 تا 2 ساعت قبل از وعده اصلی غذایی

ویتامین C

در بعضی از موارد، زیاده‌روی در مصرف ویتامین C می‌تواند باعث دل‌درد، سوزش سر معده، گرفتگی عضله‌ها و سردرد شود. در موارد نادری هم مصرف بیش از اندازه این ویتامین به‌صورت خودسرانه می‌تواند عوارض بدتری مانند سنگ کلیه یا اسهال داشته باشد. افراد مبتلا به نقرس، بیماری‌های کبدی و بیماری‌های کلیوی باید درباره میزان استفاده از مکمل ویتامین C با پزشک خودشان مشورت کنند.
بهترین زمان مصرف: بعد از وعده‌های غذایی اصلی

بیشتر بخوانید: کدام خوراکی ها ویتامین سی بیشتری دارند

فیبر

زیاده‌روی در مصرف فیبر معمولا در افرادی که رژیم لاغری دارند، دیده می‌شود. این زیاده‌روی می‌تواند عوارض گوارشی مختلفی مانند اسهال‌های شدید، گرفتگی عضله‌های شکم و نفخ‌های بیش از اندازه آزاردهنده را برای مصرف‌کننده در پی داشته باشد.
بهترین زمان مصرف: حدود 1 تا 2 ساعت بعد از ناهار یا شام
توجه: تا 2 ساعت بعد از مصرف دارو، مکمل فیبر نخورید.

امگا3

بهتر است بدانید مصرف بیشتر از 3 گرم مکمل امگا3 در طول روز می‌تواند با کاهش قدرت عروق برای تنظیم غلظت خون همراه و درنتیجه باعث افزایش احتمال خونریزی‌های خارج از انتظار در بدن شما شود. مصرف بیش از اندازه این مکمل، علاوه بر اینکه بوی دهان و تنفس شما را مانند بوی ماهی مرده می‌کند، می‌تواند منجر به ایجاد دل‌درد، شل شدن غیرعادی حالت مدفوع و شکل‌گیری حالت تهوع نیز شود.
بهترین زمان مصرف: همراه با ناهار یا شام

بیشتر بخوانید: 10 ماده غذایی سرشار از امگا3

آهن

اگر شما مکمل آهن را به‌صورت خودسرانه و بدون مشورت با پزشک مصرف کنید، ممکن است دچار عوارض ناشی از زیاده‌روی در مصرف آن مانند یبوست، تهوع، استفراغ، سوزش سر معده، دردهای گوارشی، دل‌درد، ادرار تیره‌رنگ، سردرد یا احساس وجود طعم‌های نامطلوب در دهانتان شوید.
بهترین زمان مصرف: 1 تا 2 ساعت قبل از ناهار یا شام

بیشتر بخوانید: به 10 علت ممکن است نیاز به مصرف مکمل آهن داشته باشید

ویتامین‌های گروه B

ویتامین‌های گروه B هم معمولا خودسرانه استفاده می‌شوند. این مصرف خودسرانه می‌تواند عوارضی مانند سیاه شدن مدفوع، ابتلا به یبوست، دل‌درد، کاهش حجم ادرار، تهوع، استفراغ، اسهال و حتی خارش پوستی را در بعضی از افراد به‌دنبال داشته باشد.
بهترین زمان مصرف: صبح‌ها قبل یا بعد از صبحانه

بیشتر بخوانید: آشنایی با ویتامین B3 و منابع غذایی آن

ویتامین E

در صورت زیاده‌روی در مصرف ویتامین E ممکن است با عوارضی مانند سرطان پروستات، تهوع، اسهال، گرفتگی عضله‌های شکم، ضعف، سردرد، تاری دید، بثورات پوستی و حتی خونریزی‌های خارج از انتظار مواجه شوید.
بهترین زمان مصرف: همراه با ناهار یا شام

منیزیم

مکمل منیزیم هم اگر خودسرانه و بیش از نیاز روزانه مصرف شود، باعث ایجاد دردهای گوارشی، تهوع، استفراغ و اسهال خواهد شد. ایجاد ضربان نامنظم قلب، ضعف عضله‌ها و تکرر ادرار هم می‌توانند از عوارض زیاده‌روی در مصرف منیزیم باشند.
بهترین زمان مصرف: 1 تا 2 ساعت قبل از خواب

بیشتر بخوانید: آشنایی با خوراکی های سرشار از منیزیم

ویتامین D

زیاده‌روی در مصرف ویتامین D هم عوارض مختلفی مانند ضعف، خستگی، بی‌خوابی، سردرد، کاهش اشتها، خشکی دهان، تهوع و استفراغ و حتی گرفتگی عروق و نهایتا بروز سکته در پی خواهد داشت.
بهترین زمان مصرف: بعد از صبحانه یا بعد از شام

بیشتر بخوانید: مسمومیت با ویتامین D

کلسیم

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، زیاده‌روی در مصرف کلسیم می‌تواند منجر به بی‌نظمی ضربان قلب، تهوع، یبوست، ضعف، سردرد، خشکی دهان و دردهای عضلانی و اسکلتی شود.
بهترین زمان مصرف: همراه با شام یا 1 ساعت بعد از شام/

بیشتر بخوانید: آشنایی با هیپرکلسمی و خطرات کلسیم زیاد برای بدن