پروتئینوری، زنگ خطر نارسایی کلیه

پروتئین در ادرار که با نام «پروتئینوری» شناخته می شود به وجود پروتئین اضافی در نمونه ادرار می گویند. میزان کم پروتئین در ادرار طبیعی است، حضور موقتی پروتئین بالا هم در ادرار طبیعی در نظر گرفته می شود؛ این عارضه به ویژه در جوانان پس از بیماری یا ورزش دیده می شود. بالا بودن دایمی پروتئین در ادرار نشانه بیماری کلیوی است.

پروتئین در ادرار که با نام «پروتئینوری» شناخته می شود به وجود پروتئین اضافی در نمونه ادرار می گویند. پروتئین یکی از موادی است که در نمونه ادرار بررسی می شود.
میزان کم پروتئین در ادرار طبیعی است، حضور موقتی پروتئین بالا هم در ادرار طبیعی در نظر گرفته می شود؛ این عارضه به ویژه در جوانان پس از بیماری یا ورزش دیده می شود.
بالا بودن دایمی پروتئین در ادرار نشانه بیماری کلیوی است.

عواملی که باعث دفع پروتئین در ادرار می شوند

کلیه ها تصفیه کننده های ضایعات خون هستند و تنها مواد مورد نیاز بدن را حفظ می کنند. پروتئین ها هم جزو مواد مورد نیاز بدن هستند. البته بعضی از بیماری ها باعث می شوند پروتیین از فیلتر کلیه عبور کند و موجب وجود پروتیین در ادرارشود.
پروتئینوری از بیماری‌های شایع و خطرساز کلیه است و درصد بالایی از نارسایی کلیه‌ها به این بیماری اختصاص دارد. افراد طبیعی کمتر از۱۵۰ میلی‌گرم پروتئین و۳۰ میلی‌گرم آلبومین در روز از طریق ادرار دفع می‌کنند، وجود پروتئین در ادرار بیش از اندازه طبیعی پروتئینوری محسوب می شود که ممکن است به صورت دائم و یا موقت باشد. پروتئینوری موقت، به صورت گذرا بوده و عامل ایجاد آن تب، ورزش‌های سنگین، کم آب شدن بدن، استرس روحی و مواجهه با سرمای شدید است. در این حالت میزان پروتئین دفعی نسبتاً کم بوده و معمولاً سریع بهبود می‌یابد. پروتئینوری دایم، می‌تواند تظاهری از بیماری‌های کلیوی یا یک بیماری سیستمیک باشد و بسیاری از بیماری های دیگر نیز می‌توانند باعث گلومرونفریت -التهاب گلومرول- شده و در نهایت به پروتئینوری تبدیل شود که می‌توان به دیابت، پرفشاری خون و فرم های دیگر بیماری کلیه اشاره کرد.
بیماری ها و عارضه هایی که موجب بالا رفتن دایمی سطح پروتیین در بدن می شوند و می توانند نشان دهنده بیماری کلیه باشند، عبارتند از:

آمیلوییدوز – تجمع پروتیین های ناهنجار در اندام ها
بعضی از داروها مانند داروهای ضدالتهابی غیر استروییدی
بیماری مزمن کلیه
دیابت
اندوکاردیت – عفونت غشای داخلی قلب
گلومرولو اسکلروز فوکال سگمانتال
گلومرونفریت – التهاب سلول های کلیه که ضایعات را از خون تصفیه می کنند
بیماری قلبی
نارسایی قلبی
فشار خون بالا
لنفوم هوچکین
نفروپاتی IGA – بیماری برگر، التهاب کلیه ناشی از تجمع پادتن ایمونوگلوبین A
عفونت کلیه – پیلونفریت
لوپوس
مالاریا
مالتیپل میلوما
سندرم نفروتیک
پروتیینوری اورتو استاتیک – بالا رفتن سطح پروتیین ادرار در حالتی که فرد زیاد سر پا می ایستد
پره اکلامپسی - مسمومیت حاملگی
آرتریت روماتویید – التهاب مفاصل
سارکوییدوز – تجمع سلول های التهابی در بدن
کم خونی داسی شکل

تحقیقات نشان داده که درجه و نوع پروتئینوری می‌تواند وسعت آسیب به کلیه را مشخص کند، همچنین پروتئینوری همراه با بیماری قلبی و عروقی هم دیده شده است. بیماران دیابتی، پرفشاری خون با سابقه خانوادگی در معرض خطر پروتئینوری هستند و اولین علامت آن وجود مقادیر کم آلبومین –پروتئین- در ادرار است. از گروه های پرخطر دیگر می‌توان به افراد چاق و میانسال اشاره کرد.

از کجا بفهمیم دفع پروتیین در ادرار داریم؟

وجود مقدار زیاد پروتئین دفعی در ادرار ممکن است باعث کف‌آلود شدن ادرار شود و به علت خروج آب از عروق و احتباس آن در بافت ها موجب تورم دست ها، پاها و شکم ‌شود، در مواردی هم ممکن است فرد بدون علامت پروتئینوری باشد.
آزمایش ادرار تنها راه تشخیص پروتئینوری است. با مشاهده اولین علامت مراجعه به پزشک و درمان علت زمینه‌ای ضروری است. در مبتلایان به فشارخون و دیابت، اولین اقدام کنترل فشارخون و دیابت است. در این راستا اندازه‌گیری قندخون، رعایت رژیم غذایی، مصرف داروها، تمرینات ورزشی و محدودیت مصرف نمک و مواد پروتئین توصیه می‌شود، این بیماری در سنین پایین قابل درمان است./