درمان سرماخوردگی با پونه

پونه گیاهی از خانواده نعنائیان است و از دیرباز از روغن و برگ های این گیاه در درمان بیماری ها استفاده می کرده اند. از پونه بیشتر در درمان سرماخوردگی، ناراحتی های تنفسی، ناراحتی های گوارشی و... استفاده می شود. با اینحال پونه به شکل اسانس دارای عوارض خطرناکی است که توجه بیشتر به مصرف آن در غلظت های بالا را می طلبد.

پونه با نام علمی Mentha pulegium گیاهی از خانواده نعنائیان است و از دیرباز از روغن و برگ های این گیاه در درمان بیماری ها استفاده می کرده اند.
به گزارش بهپو، پونه دارای ماده سمی پولگون است به همین دلیل اسانس آن بسیار غلیظ و حتی در مقادیر کم، سمی و کشنده است. با اینحال از پونه در درمان سرماخوردگی، ذات الریه و دیگر ناراحتی های تنفسی استفاده می شود. همچنین برای تسکین دردهای معده، نفخ، اختلالات روده ای و مشکلات کبد و کیسه صفرا نیز به کار می رود. طعم پونه در ابتدا گرم، کاملاً معطر و تقریباً گس و تلخ است و پس از مدتی ایجاد احساس خنکی می کند. اسانس پونه دارای طعم تلخ و احساس سردی است.
زنان از پونه برای شروع یا تنظیم قاعدگی و یا سقط جنین استفاده می کنند.
استفاده از پونه برای کنترل اسپاسم عضلات، ایجاد تعریق و افزایش تولید ادرار نیز رایج است.
برخی از مردم از پونه بعنوان محرک و برای مقابله با ضعف استفاده می کنند.
همچنین برای مقابله با میکروب ها، دور کردن حشرات و درمان بیماریهای پوستی پونه را به پوست می مالند. کاربرد موضعی آن برای درمان نقرس، گزش های سمی و زخم های دهانی نیز سودمند است.
از پونه در غذاپزی به عنوان طعم دهنده استفاده می شود. در صنایع نیز از آن به عنوان خوش بو کننده شوینده ها، عطرها و صابون ها و همچنین عامل دور کننده کک از بدن گربه و سگ استفاده می کنند.
در کتاب قانون بوعلی سینا به پونه جویباری (پونه کنار آبی)، پونه کوهی، پونه شاک و پونه ای که آن را غلیجن می نامند، اشاره شده است. ابن سینا معتقد است که پونه کوهی از پونه جویباری قوی تر است . البته اثرات گونه های مختلف را شبیه می داند و می گوید : پونه خون را به سمت پوست می کشد، طبیعت گرم دارد و معرق می باشد. دارای خاصیت ضد درد و کوفتگی ماهیچه هاست، اشتهاآور و مقوی معده است و سکسکه را بر طرف می کند. آب پز پونه ادرارآور است. بیمار مبتلا به تب و لرز اگر آب پز پونه بخورد یا پونه را در روغن بپزد و از آن روغن بر تن بمالد، بسیار نافع است. دود برگ پونه حشرات را دور می کند. پونه بیابانی داروی نیش کژدم است.
توجه کنید که استفاده پزشکی از پونه توسط سازمان غذا و داروی آمریکا، FDA تایید نشده است و هرگز پونه را به جای داروی تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
چنانچه به فشار خون بالا، بیماریهای کلیه یا کبد دچار هستید پیش از مصرف پونه و محصولات آن با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض جانبی پونه

روغن پونه (اسانس) چنانچه بصورت خوراکی مصرف شود یا بر روی پوست مالیده شود، خطرناک است و می تواند باعث آسیب های جدی کبدی و کلیوی و سیستم عصبی شود. همانطور که گفتیم پونه دارای ماده سمی پولگون است و غلظت این ماده در روغن و اسانس پونه بسیار بالاست. معده درد، حالت تهوع، استفراغ، سوزش گلو، تب، گیجی، بی قراری، سیژر، سرگیجه، مشکلات بینایی و شنوایی، فشار خون بالا، سقط جنین، نارسایی ریه و آسیب مغزی از دیگر عوارض مصرف روغن پونه است که مشاهده شده است.
اگر باردار هستید و یا در دوران شیردهی به سر می برید، مصرف خوراکی پونه یا مصرف موضعی آن روی پوست ممنوع است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد روغن پونه با منقبض کردن رحم باعث سقط جنین می شود. اما این اثر تنها با مصرف دوزهای بالای روغن پونه اتفاق می افتد. مصرف روغن پونه در دوران بارداری باعث آسیب کلیوی و کبدی مادر شده و می تواند کشنده باشد.
همچنین مصرف دمنوش پونه به شروع قاعدگی و خونریزی کمک می کند که باز هم تهدیدی برای بارداری است.
مصرف پونه خوراکی برای کودکان نیز ممنوعیت دارد. مواردی از آسیب عصبی و کبدی و حتی یک مورد مرگ در کودکان مشاهده شده است.
وبمد نوشت: روغن پونه می تواند باعث آسیب کبد شود یا بیماری کبد موجود را بدتر کند. اگر ناراحتی کبد دارید یا اگر داروهای فشار خون یا مکمل آهن مصرف می کنید، در مصرف پونه و محصولات آن مراقب باشید و با پزشک خود مشورت کنید.

طرز تهیه دمنوش پونه

برای تهیه دمنوش پونه، باید یک قاشق غذاخوری سرخالی از برگ یا گل پونه تازه یا یک قاشق چای خوری برگ پونه خشک‌شده را درون یک لیوان بریزید و یک فنجان آب جوش را به آن اضافه کنید سپس صبر کنید تا به مدت ۱۰ دقیقه دَم بکشد؛ روزانه ۲ تا ۳ بار این دمنوش را میل کنید./