خشکی پوست عارضه ای است آزاردهنده که علاوه بر ظاهر خشنی که به پوست می دهد با ایجاد خارش نیز همراه است. حتی ممکن است پوستتان دچار قرمزی غیر عادی و خط و خطوط و ترک شود. گاهی ممکن است این ترک ها چنان عمیق شود که خونریزی نماید. عوامل زیادی باعث خشکی پوست می شوند و راه حل این عارضه به علت آن بستگی دارد.
خشکی پوست عارضه ای است آزاردهنده که علاوه بر ظاهر خشنی که به پوست می دهد با ایجاد خارش نیز همراه است. حتی ممکن است پوستتان دچار قرمزی غیر عادی و خط و خطوط و ترک شود. گاهی ممکن است این ترک ها چنان عمیق شود که خونریزی نماید. عوامل زیادی باعث خشکی پوست می شوند و راه حل این عارضه به علت آن بستگی دارد.
وقتی سن بالا می رود
خشکی پوست در هر سنی ایجاد می شود اما در دهه 50 عمر یا بالاتر احتمال خشکی پوست زیاد می شود. زیرا غددی که ایجاد چربی پوست می کنند، با بالا رفتن سن کوچکتر شده و ترشح کمتری می نمایند. سالمندان درسنین بالاتر بیشتر در معرض ابتلا به عارضه هایی مانند دیابت و بیماری کلیه هستند که خود عامل خشکی پوست هستند.
اگزما پوست را خشک می کند
درماتیک آتیوپیک شایع ترین نوع اگزماست. پوست خشک و خارش دار قابل توجه ترین نشانه آن است، اما ممکن است داخل آرنج، زیر زانو و دست و صورت و پاها نیز دچار راش های پوستی شوند. اکثر اوقات دلیل این وضعیت واکنش آلرژیک پوست است و معمولا می توان آن را با کرم مرطوب کننده و پرهیز از محرک هایی مانند شوینده ها، ادکلن ها، شن و ماسه یا سیگار و ... بهبود داد.
مشاغلی که پوست را خشک می کنند
اگر با مواد شیمیایی خاص یا مواد بیولوژیکی یا در دمای بالا کار می کنید احتمال ابتلا به خشکی پوست و عارضه های مزمن پوستی در شما بالاست. مشاغلی که روی پوست تاثیر می گذارند شامل تولید مواد غذایی، مواد آرایشی، مواد بهداشتی، مواد کشاورزی، پاک کننده ها، نقاشی ساختمان، مکانیکی، چاپ و ساختمان سازی می باشند. چنین افرادی باید از ملزومات حفاظتی استفاده کنند و تا حد ممکن از قرار گرفتن درمعرض مواد مذکور پرهیز کنند، به خصوص اگر علائم خشکی پوست یا درماتیت آتوپیک را مشاهده کردند.
دوش گرفتن با آب داغ
به افراد علاقهمند به دوش گرفتن با آب داغ باید گفت که آب داغ باعث زدودن چربیهای طبیعی پوست یعنی کلسترول، اسیدهای چرب و سرامید میشود. این چربیها بهمانند مانعی هستند که از تبخیر شدن آب درونپوست جلوگیری میکنند.
آب گرم چربیهای روی پوست را دچار اختلال میکند و درنتیجه آب درونپوست تبخیر میشود. کاهش چربیهای روی پوست منجر به خشکی و خارش پوست میشود. علاوه بر آب گرم، دوش گرفتن طولانیمدت نیز در از بین بردن این چربیها موثر است.
پیشنهاد میکنیم مدت دوش گرفتن را به ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کاهش دهید و بجای آب داغ از آب گرم متعادل یا آب ولرم استفاده کنید. بهطورکلی، توصیه میشود که مدت استحمام و دوش گرفتن خود را تا حد ممکن (۱۰ تا ۱۵ دقیقه) کاهش دهید و از آب نسبتاً گرم و نه آب داغ استفاده کنید. علاوه بر این، برای شستن دست و صورت بهتر است از آب ولرم استفاده شود.
آب گرم چربیهای روی پوست را دچار اختلال میکند و درنتیجه آب درونپوست تبخیر میشود. کاهش چربیهای روی پوست منجر به خشکی و خارش پوست میشود. علاوه بر آب گرم، دوش گرفتن طولانیمدت نیز در از بین بردن این چربیها موثر است.
پیشنهاد میکنیم مدت دوش گرفتن را به ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کاهش دهید و بجای آب داغ از آب گرم متعادل یا آب ولرم استفاده کنید. بهطورکلی، توصیه میشود که مدت استحمام و دوش گرفتن خود را تا حد ممکن (۱۰ تا ۱۵ دقیقه) کاهش دهید و از آب نسبتاً گرم و نه آب داغ استفاده کنید. علاوه بر این، برای شستن دست و صورت بهتر است از آب ولرم استفاده شود.
با بدنتان مهربان باشید
پس از استحمام اگر با شدت زیاد با حوله بدنتان را خشک کنید، پوست شما دچار سایشی میشود که همراه با سوزش و تحریک شدن است. بهتر است که پس از استحمام یا دوش گرفتن بدن خود را بهآرامی و با یک حوله نرم خشککنید و نیاز نیست که بدن را بهطور کامل خشککنید.
بهتر است بدن شما مقداری رطوبت داشته باشد تا با استفاده از یک مرطوبکننده مناسب امکان باقی ماندن این میزان از رطوبت را در پوست فراهم آورید.
بهتر است بدن شما مقداری رطوبت داشته باشد تا با استفاده از یک مرطوبکننده مناسب امکان باقی ماندن این میزان از رطوبت را در پوست فراهم آورید.
سیگار به پوستتان رحم نمی کند
سیگار در کنار تمام مشکلاتی که به بار می آورد باعث ایجاد چین و چروک و عدم گردش خون مناسب در لایه بیرونی پوست و نهایتا خشکی و زمختی پوست می شود.
صابون چربی پوستتان را نبرد!
مواد پاککنندهای همچون صابونهای دئودورانت و مایعهای کفکننده شستشوی صورت حاوی مادههای پاککنندهای هستند که چربیها را از روی پوست میزدایند و به خاصیت آنها در جلوگیری از تبخیر آب آسیب میرسانند. استفاده از این پاککنندهها نهتنها باعث تبخیر آب درونپوست میشود، بلکه باعث میشود که مواد تحریککنندهای همچون سدیم لوریل سولفات (یک پاککننده مرسوم) وارد سلولهای پوستی شود و درنتیجه التهاب پوست را به بار آورند.
ازآنجاییکه بعضی از شامپوها حاوی این ماده تحریککننده هستند، بهتر است در ابتدا از شامپو استفاده کنید و سپس صورت و بدن خود را با آب بشویید تا اثری از این ماده روی پوست باقی نماند. علاوه بر این، امکان آسیب رساندن به پوست از طریق پاککنندههای الکلی و آبی، حمام حباب و صابونهای بسیار معطر وجود دارد. توصیه میشود که از پاککنندههای روغنی، صابونهای ملایم بدون بو و شویندههای بدن استفاده کنید.
ازآنجاییکه بعضی از شامپوها حاوی این ماده تحریککننده هستند، بهتر است در ابتدا از شامپو استفاده کنید و سپس صورت و بدن خود را با آب بشویید تا اثری از این ماده روی پوست باقی نماند. علاوه بر این، امکان آسیب رساندن به پوست از طریق پاککنندههای الکلی و آبی، حمام حباب و صابونهای بسیار معطر وجود دارد. توصیه میشود که از پاککنندههای روغنی، صابونهای ملایم بدون بو و شویندههای بدن استفاده کنید.
وقتی هوا سرد می شود
در زمستان پوست بیشتر تمایل به خشک شدن دارد، زیرا رطوبت هوا معمولا کمتر است. وسایل گرمایشی نیز هوا را خشک می کنند و وضع را بدتر می نمایند. در چنین فصولی می بایست از پوست خود مراقبت بیشتری به عمل آورید: پوست را بپوشانید، هر چند وقت یک بار به آن کرم مرطوب کننده بزنید و از چیزهایی که باعث واکنش آلرژیک پوست می شوند پرهیز نمایید.
ضد آفتاب را فراموش نکنید
هیچچیزی بهاندازه آفتابسوختگی و اشعه خورشید به پوست آسیب نمیرساند. توصیه میشود که به هنگام اسکی کردن از کرم ضد آفتاب استفاده کنید، چون اشعه خورشید در ارتفاعات بالا شدیدتر است.
یک لوسیون با ۱۵ SPF برای استفاده در زمستان مناسب است، اما قبل از استفاده به برچسب آن نگاه کنید تا مطمئن شوید که حاوی پوشش UVA/UVB یا دارای طیف وسیع است.
علاوه بر عادتهای نامناسبی که در بالا به آنها اشاره شد، بعضی از داروها و بیماریها مانند دیابت نیز باعث خشکی پوست میشوند.
اگر فکر میکنید که مشکل پزشکی شما یا مصرف یک داروی خاص باعث خشکی پوست شما میشود، فوراً با پزشک خود صحبت کنید.
یک لوسیون با ۱۵ SPF برای استفاده در زمستان مناسب است، اما قبل از استفاده به برچسب آن نگاه کنید تا مطمئن شوید که حاوی پوشش UVA/UVB یا دارای طیف وسیع است.
علاوه بر عادتهای نامناسبی که در بالا به آنها اشاره شد، بعضی از داروها و بیماریها مانند دیابت نیز باعث خشکی پوست میشوند.
اگر فکر میکنید که مشکل پزشکی شما یا مصرف یک داروی خاص باعث خشکی پوست شما میشود، فوراً با پزشک خود صحبت کنید.
بیماری فلس ماهی
این بیماری که با نام ایکتیوز ولگاریس نیز شناخته می شود یک عارضه ارثی است که باعث می شود سلول های مرده پوست روی هم تجمع پیدا کنند و حالت فلسی پیدا کنند. این عارضه معمولا در اوایل کودکی روی پوست ظاهر می شود و مدیریت کردن آن از لحاظ روحی و جسمی کمی مشکل است. هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد اما با روش های درمانی می توان آن را تحت کنترل درآورد.
درمان خشکی پوست
- نگاه کنید و یاد بگیرید: تشخیص علت بروز خشکی پوست یکی از بهترین راه های کنترل آن است. اگر دچار خشکی شدید شده اید دقت کنید که قبل از بروز آن چه کار کردید. ممکن است نیاز باشد به مدت چند روز از آن محرک پرهیز کنید و از مرطوب کننده مخصوص استفاده نمایید یا در صورتی که می خواهید دوباره آن کار را انجام دهید از دستکش و دیگر ابزار حفاظتی استفاده نمایید.
- از مرطوب کننده استفاده کنید: روغن ها، لوسیون ها و کرم هایی که پوست را صاف و نرم می کنند، احتمال ترک خوردن پوست را کم کرده و درد و خارش را تخفیف می دهند. اگر پوست خیلی خشکی داشته باشید محصولات مراقبتی که دارای اسید لاکتیک یا اوره هستند بهتر نتیجه می دهند زیرا می توانند آب را در پوست نگه دارند. اما اگر آن ها روی پوست ترک خورده و شدیدا خشک بمالید ممکن است ایجاد سوزش نمایند. از پزشک بپرسید برای پوست شما چه چیزی بهتر است.
- از دارو استفاده کنید: اگر پوست بسیار خشک باشد، متخصص پوست پماد یا کرمی مانند یک کورتیکو استروئید یا یک ایمونو مدولاتور (این ماده می تواند به پاسخ بدن در برابر واکنش های آلرژیک کمک کند) به شما تجویز می کند که روی آن بمالید. این دارو ها در کنار مرطوب کننده ها می توانند خارش، قرمزی و تورم را تخفیف دهند. اما در نظر داشته باشید اگر زیاد از آن ها استفاده شود می توانند تاثیر خود را از دست بدهند.
- بلافاصله بعد از حمام از مرطوب کننده استفاده کنید.
- وقتی هوا خشک است از رطوبت ساز هوا استفاده کنید.
- لباس هایی با الیاف طبیعی مثل ابریشم یا پنبه بپوشید زیرا به پوست اجازه تنفس می دهند. (پشم نیز از الیاف طبیعی است اما ممکن است بدن را دچار خارش و التهاب کند).
- از شوینده های بدون رنگ یا عطر استفاده کنید.
- در هوای خشک بدن خود را کاملا بپوشانید تا رطوبت آن را حفظ کنید.
- در فصول سرد سال نیز بدن کم آب می شود، به اندازه کافی آب بنوشید.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم
می توان با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، به کارگیری مراقبت های خانگی و صابون ها و مرطوب کننده های بدون نسخه با خشکی پوست کنار آمد. اگر این موارد کارامد نبود به پزشک مراجعه کنید، خصوصا اگر خشکی و خارش شما را از خوابِ خوب بازداشت یا دچار زخم های باز یا از بین رفتن پوست در سطح وسیع شٌدید./