ادم زمانی اتفاق می افتد که بدن شما آب زیادی را نگه دارد. ادم می تواند پاهای شما و همینطور دست و صورت شما را پف آلود و متورم سازد. ممکن است بعد از یک پرواز طولانی با هواپیما یا اگر ساعت ها ایستاده باشید و یا بعضی از خانمها در اطراف دوره ماهانه خود متوجه پف و تورم در بعضی از اندامهای خود شوند که معمولا به صورت خود به خودی از بین می رود، اما گاهی اوقات می تواند نشانه ای از یک مشکل مربوط به سلامتی شما باشد مانند؛ سطح پروتئین پایین بدن، نارسایی قلبی، یا بیماری کلیوی یا کبدی.

اگر زمین بخورید یا گام نادرستی بردارید و بعد از آن پایتان متورم شود نشانه ی این است که یا استخوان شکسته است و یا پا اصطلاحا رگ به رگ شده و دچار کشیدگی شده است (زمانی که بافت محکم و در عین حال انعطاف پذیری که به استخوان ها متصل می شود، پاره شده باشد). در این حالت پا و مچ پای شما متورم شده و جریان خون در آن ناحیه افزایش می یابد که کمکی برای بهبودی آن است. بهتر است در صورتیکه درد آن ناحیه زیاد است و تحمل وزن شما را ندارد و یا اینکه بنظرمی رسد که شرایط آن مساعد نیست، پزشکتان را در جریان بگذارید.

در بارداری متورم شدن پا امری طبیعی است چون بدن مادر آب بیشتری نسبت به قبل در خودش نگه میدارد. در ساعات انتهایی روز یا زمانی که مادر باردار مدت بیشتری سرپا می ایستد تورم پاها بیشتر خواهد شد. تورم پا معمولا نشا نه وجود مشکل در مادر و یا کودک نیست ولی در عین حال ممکن است آزار دهنده باشد.

در حالی که انتظار می رود بسیاری از مادران باردار پاهای متورم داشته باشند، اما اگر این تورم همراه با سردرد، حالت تهوع، مشکل تنفسی و یا درد شکم باشد، نشانه ای از بیماری به نام پره اکلامپسی است. این بیماری از حدود هفته 20 بارداری شروع میشود وهمراه با فشار خون بالا است و میتواند به کبد و یا کلیه ها آسیب برساند و در صورت عدم درمان می تواند برای سلامتی خطرآفرین باشد. اگر هرکدام از علائم فوق را دارید حتما پزشک خود را در جریان بگذارید.

لنف ادم زمانی پیش می آید که یک یا چند گره لنفاوی شما – غدد کوچکی که بخشی از سیستم ایمنی شما هستند- آسیب دیده و یا از بین بروند که اغلب این موضوع در طول درمان سرطان اتفاق می افتد. در نتیجه مایعات کم تری از بدن شما دفع و سبب تورم پاها و ساق پا میشود. درمانی که برای این بیماری پیشنهاد میشود کمپرس پنوماتیک است. شما برای درمان کاوری روی قسمتهای آسیب دیده می پوشانید و هربار که هوا بداخل آن پمپ می شود بدلیل فشاری که ایجاد می کند به حرکت مایع در آن قسمت کمک می کند. ورزش، ماساژ و جورابهای کمپرسی نیز به کاهش لنف ادم کمک می کنند.

خون دربازگشت به قلب شما از پاها و ساق پاها، در وریدها که دارای دریچه های یک طرفه (جهت حرکت یک طرفه و رو به بالای خون هستند) حرکت می کند تا از بازگشت رو به پایین آن جلوگیری شود. این دریچه ها با پیر شدن شما فرسوده می شوند و یا اگر مدت زمان طولانی پشت سرهم بایستید و یا بنشینید ممکن است آسیب ببینند در اینصورت جریان خون به سمت قلب مثل قبل به طور کامل انجام نمیشود و در پاها و ساق پاها جمع میشود و باعث تورم آنها میشود.

نارسایی قلبی زمانی اتفاق می افتد که قلب شما خون را آنطوری که باید نتواند پمپ کند. اگر خون به خوبی در مسیر درست جریان پیدا نکند، ممکن است به پاها برگردد ودر پاها وساق پاها باعث تورم شود. علائم نارسایی قلب این است که ممکن است نتوانید راحت دراز بکشید (واحساس ناراحتی کنید) و یا قلب شما سریعتر یا با یک ریتم غیر معمول بزند و یا به دشواری نفس بکشید. در هر صورت با مشاهده این علائم به موقع به پزشک مراجعه کنید.

کلیه ها مانند فیلتری برای گرفتن ضایعات خون عمل می کنند. حال اگر به علت شرایط مختلف عملکرد درستی نداشته باشند، بعنوان مثال در دیابت یا فشار خون بالا، باعث میشوند نمک زیادتری (سدیم) در خون باقی بماند و در نتیجه بدن شما آب بیشتری در خود نگه خواهد داشت. بدلیل نیروی جاذبه آب به سمت پایین رفته و پاها و مچ پاها را متورم می سازد.

اگر مبتلا به هپاتیت هستید (التهاب کبد دارید) و یا اینکه معمولا مقدار زیادی الکل مینوشید، کبدتان مجبور است همواره در حال تثبیت و ترمیم خودش باشد که میتواند منجر به این شود که بافت اسکار جایگزین بافت سالم کبد شما شده و در نتیجه نتواند آنطوری که باید به کار خودش ادامه دهد. اگر این اتفاق بیفتد، مایع زیادی درشکم و پاها و ساقها جمع شده و ایجاد تورم می کند.

چهار کلمه استراحت، کمپرس یخ، فشار و بالابردن عضو از سطح زمین را فراموش نکنید. این کار بیشتر برای شکستگی های استخوان و کشیدگی تاندون بکار می رود اما میتواند به تسکین تورم پا که بدلایل دیگری ایجاد شده نیز کمک کند. اگردر حالت خوابیده و استراحت قرار بگیرید و پاهای خود را بالا بیاورید مایع از پاهای شما دور میشود. کمپرس یخ رگهای خونی را تنگ تر، جریان خون محدودتر و در نتیجه به کاهش درد کمک می کند. جورابهای فوق العاده تنگی به نام جورابهای کمپرس کننده، و پوشش هایی برای پیچیدن دور پاها وجود دارد که کمک می کند مایع اضافی از پاها دور شود.

سعی کنید ساکن نباشید و هر یک ساعت کمی راه رفته و تحرک داشته باشید. با این کار خون در عروق جریان یافته و مایعات حرکت کرده و فرصت جمع شدن پیدا نخواهند کرد. هر کاری که زانوها را به حرکت وادار کند و مچ پا را خم نماید کمک کننده است.

بعضی از داروهایی که برای درمان فشار خون بالا، دیابت و التهاب استفاده می شود، بدن شما را وادار میسازد که بیش از حد آب نگه دارد و می تواند پاهای شما را متورم کند. داروهایی به نام دیورتیک ها وجود دارند که می توانند موجب کم شدن تورم شوند - آنها به بدن شما کمک می کنند تا از طریق افزایش جریان ادرار مایع از بدن خارج شود. همواره قبل از تغییر دادن یا قطع کردن داروها با پزشک خود مشورت کنید.

اگر 200 تا 400 میلی گرم منیزیم به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید، ممکن است بدن شما راحت تر از شر مایع اضافی خلاص شود. مواد غذایی که حاوی این ماده معدنی هستند، عبارتند از گوجه فرنگی، موز، بادام، کلم بروکلی و چغندرقند. اگر در معرض ناراحتی کلیه یا قلب هستید، یا اگر داروهای دیگری برای سایر بیماریها مصرف می کنید، دریافت مکمل می تواند مشکلات جدیدی ایجاد کند. لذا قبل از دریافت مکمل با پزشکتان مشورت کنید.

در صورتی که پاهایتان متورم شده و در نفس کشیدن کم می آورید و یا درد قفسه سینه دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید. این علائم می توانند نشانه هایی از وجود مایع در ریه یا لخته شدن خون در ریه های شما باشد. به پزشک مراجعه کنید اگر: در پای متورم شما بعد از فشار آوردن روی نقطه ای از آن یک حالت فرورفتگی ایجاد شد (و برای مدتی در آن حالت باقی ماند). پوست شما در ناحیه متورم، حالت کشیده و یا شکنندگی پیدا کرده است و شما درد و تورم دارید وبا کارهای ابتدایی بهبود نمی یابد.