ورزش کنید تا از سرطان در امان باشید

با انجام فعالیت بدنی، خطر سرطان به روش‌های مختلف کمتر می‌شود، از جمله با کاهش یافتن چاقی و التهاب و سطح هورمون و بهبود یافتن مقاومت نسبت به انسولین و کارکرد دستگاه ایمنی. محققان در مطالعات تحقیقاتی نشان داده‌اند که فعالیت بدنی خطر چند نوع سرطان، از جمله سرطان پستان و سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد.

بیمار باید با پزشک خود درباره تمرین بدنی و برنامه غذایی که برای او مناسب است مشورت کند.

فعالیت بدنی بر خطر و تکامل سرطان تاثیر می‌گذارد و با فعال بودن می‌توان خطر سرطان را کاهش داد. از رابطه‌های بین فعالیت بدنی و سرطان مطلع شوید:

چاقی: چاق بودن (اضافه وزن بسیار زیاد، که تعریف آن دارا بودن شاخص توده بدنی [BMI]، یا نسبت وزن (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) بدن، به میزان 30 یا بالاتر است) خطر مبتلا شدن شخص را به انواع خاصی از سرطان (از جمله سرطان پستان در زنان یائسه و سرطان روده بزرگ و سرطان رحم و سرطان کلیه و برخی از انواع سرطان مری) و مرگ او در اثر ابتلا به این سرطان‌ها افزایش می‌دهد. سرطان‌های دیگری که امکان دارد با چاقی مرتبط باشند شامل سرطان لوزالمعده، سرطان پروستات، سرطان تیروئید، سرطان کبد، سرطان کیسه صفرا، سرطان تخمدان، سرطان گردن رحم، میلوم متعدد و لنفوم است.

محققان در چند مطالعه به عمل آمده نشان داده‌اند بیماران سرطانی می‌توانند با انجام تمرین بدنی هوازی منظم همراه با رژیم غذایی کم‌کالری وزن بدن خود را کاهش دهند و چاق نشوند. حتی اگر شخص کمتر غذا نخورد، انجام دادن تمرین بدنی هوازی به کاهش اندک در وزن او و به کاهش قابل ملاحظه در چربی داخل شکم (چربی خطرناکی که در عمق قسمت مرکزی بدن تشکیل می‌شود و با افزایش خطر چند بیماری مرتبط است) منجر می‌شود. بیمار باید با پزشک خود صحبت کند که چه تمرین بدنی و برنامه غذایی برای سابقه پزشکی او و برای اهدافی که دارد مناسب است.

مقاومت به انسولین: انسولین هورمونی است که در لوزالمعده ساخته می‌شود و به بدن کمک می‌کند از قند خون برای تولید انرژی استفاده کند. مقاومت به انسولین، یعنی هنگامی‌که بدن به‌طور مناسب به انسولین واکنش نشان نمی‌دهد و درنتیجه قند خون بالا می‌رود، خطر برخی از سرطان‌ها را افزایش می‌دهد. محققان نشان داده‌اند تمرین بدنی مقاومت به انسولین را کاهش می‌دهد.

التهاب: التهاب پاسخ (واکنش) بدن به صدمات وارده و بیماری است. التهاب درجه پایین مستمر و بیماری‌های التهابی مزمن، مانند بیماری التهابی روده، با چند نوع سرطان مرتبط هستند. ممکن است با تمرین بدنی بتوان التهاب را کاهش داد که این امر امکان دارد خطر سرطان را کمتر کند.

عملکرد دستگاه ایمنی: محققان نشان داده‌اند با انجام تمرین بدنی که از شدت متوسطی برخوردار باشد می‌توان عملکرد دستگاه ایمنی را بهبود بخشید (و بدن از این دستگاه برای مبارزه با بیماری عفونی و سرطان استفاده می‌کند).

هورمون‌ها: در افرادی که اضافه وزن داشته و فعالیت بدنی ندارند، خطر سرطان‌هایی افزایش می‌یابد که مانند سرطان پستان و سرطان رحم، با هورمون‌ها کنترل می‌شوند. به‌عنوان مثال، سطح استروژن خون در زنان یائسه‌ای که اضافه وزن داشته و چاق هستند بالاتر از زنان یائسه لاغرتر است. در یک آزمایش بالینی (آزمایش‌های مطالعاتی تحقیقاتی هستند که در آنها انسان شرکت دارد)، مشخص شد در زنان یائسه‌ای که غیرفعال بوده و اضافه وزن داشتند یا چاق بودند و به مدت 12 ماه هفته‌ای 5 روز و روزی 45 دقیقه تمرین بدنی انجام می‌دادند، سطح هورمون خون کاهش می‌یافت. اما این کاهش سطح هورمون تنها در زنانی مشاهده شد که چربی بدنشان هم کمتر شده بود و این حاکی از آن است که بین تمرین بدنی، سطح هورمون و چربی بدن رابطه‌ای وجود دارد.

رابطه فعالیت بدنی و کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف

سرطان روده بزرگ و فعالیت بدنی
در بیش از 50 مطالعه که 40 هزار نفر بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ در آنها شرکت داشتند مشخص شد خطر سرطان روده بزرگ در افرادی که به‌طور منظم تمرین بدنی انجام می‌دهند، 40 تا 50 درصد کمتر از کسانی است که به‌طور منظم تمرین بدنی انجام نمی‌دهند. با انجام تمرین بدنی منظم، خطر تشکیل پولیپ (پولیپ‌ها، توده‌هایی در روده بزرگ هستند که امکان دارد سرطانی شوند) هم کمتر می‌شود.

گرچه به‌نظر می‌آید فواید انجام تمرین بدنی در مردان اندکی بیشتر از زنان باشد، این فواید در زنانی از تمام گروه‌های سنی و از گروه‌های نژادی و قومی مختلف هم مشاهده شده است. شواهدی در دست است که نشان می‌دهد حفاظت در برابر سرطان روده بزرگ در افرادی از همه بیشتر است که در سرتاسر عمر از سبک زندگی فعالی پیروی کرده‌اند.

امکان دارد با انجام تمرین بدنی به روش‌های زیر از بروز سرطان روده بزرگ جلوگیری شود: کاهش یافتن مدت زمانی که سلول‌های روده بزرگ در معرض موادی قرار می‌گیرند که در رژیم غذایی وجود دارد و امکان دارد باعث ایجاد سرطان شود و کمتر شدن مدتی که روده بزرگ در معرض اسیدهای صفراوی قرار می‌گیرد. ممکن است اسید صفرا به آستر روده صدمه وارد کند و امکان دارد به رشد غیرطبیعی سلولی و سرطان منتهی شود. تحقیقات بیشتری باید صورت گیرد تا مشخص شود آیا تمرین بدنی باید شدید باشد تا زمان عبور غذا از روده کاهش یابد، یا این که تمرین بدنی متوسط هم برای این منظور کفایت می‌کند.
کاهش دادن سطح پروستاگلاندین: پروستاگلاندین‌ها گروهی از مواد شبه‌هورمونی هستند که در بدن بر چند فرآیند تاثیر می‌گذارند. در سلول‌های تومور روده بزرگ سطوح بالایی از پروستاگلاندین یافت شده است. در مطالعه‌ای که روی مردان و زنانی صورت گرفت که سابقه پولیپ روده بزرگ داشتند، مشخص شد با افزایش فعالیت بدنی از تقریبا 5/1 ساعت پیاده‌روی در هفته به تقریبا 6 ساعت پیاده‌روی در هفته سطح پروستاگلاندین کاهش می‌یابد.

سرطان پستان و فعالیت بدنی
در مطالعاتی که در آمریکای شمالی، اروپا و آسیا به عمل آمده، محققان نشان داده‌اند در زنانی که بیش از 3 ساعت در هفته به تمرین بدنی متوسط تا شدید می‌پردازند خطر سرطان پستان 30 تا 40 درصد کمتر می‌شود. سابقه سرطان پستان در خانواده زنان ربطی به این کاهش خطر نداشت و در زنانی که با هر سطحی از خطر سرطان پستان مواجه بودند این کاهش خطر مشاهده شد.

در اکثر مطالعاتی که صورت گرفته مشخص شده است هرچه سطح فعالیت بدنی بالاتر باشد خطر این سرطان به میزان بیشتری کاهش می‌یابد. گرچه فعال بودن اشخاص در سرتاسر عمر اهمیت دارد، فعالیت بدنی در هر سنی که صورت گیرد می‌تواند به کمتر شدن سرطان پستان کمک کند.

در تعداد اندکی از مطالعات به عمل آمده، افزایش فعالیت بدنی با کاهش خطر چند سرطان دیگر مرتبط بوده است.

سرطان رحم
با انجام تمرین بدنی می‌توان به کاهش یافتن چاقی و به پایین رفتن سطح استروژن کمک کرد. هم چاقی و هم بالا بودن سطح استروژن عواملی هستند که ممکن است با ایجاد سرطان رحم ارتباط داشته باشند. در برخی از مطالعات مشخص شده است در زنان فعال خطر این نوع سرطان 30 تا 40 درصد کاهش می‌یابد.

سرطان ریه
محققان در مطالعات به عمل آمده نشان داده‌اند بین افرادی که از نظر بدنی فعال هستند نرخ سرطان ریه پایین‌تر است. اما دلیل وجود این رابطه مشخص نیست، گرچه شاید یکی از دلایل این باشد که احتمال استعمال دخانیات در افرادی که تمرین بدنی انجام می‌دهند، کمتر است.

در مورد سرطان‌های دیگر، رابطه‌ای بین پیشگیری سرطان و تمرین بدنی به‌دست نیامده است. محققان در چند مطالعه نشان داده‌اند که هیچ رابطه‌ای بین سطح فعالیت بدنی و خطر سرطان راست‌روده وجود ندارد و در مطالعاتی که تا به‌حال در باره سرطان پروستات و تمرین بدنی صورت گرفته نتایج قطعی به‌دست نیامده است. گرچه مطالعاتی مرتبط با فعالیت بدنی و سرطان بیضه، سرطان تخمدان، سرطان کلیه، سرطان لوزالمعده و ملانوم به عمل آمده است، در هیچ‌یک از این مطالعات نتایج قطعی به‌دست نیامده و باید مطالعات بیشتری صورت گیرد./
*به نقل از NCII