رایانه یکی از شگفتیهای دنیای امروز است که سرعت و بازدهی کار را افزایش داده ، اما همین فنّاوری مفید میتواند باعث بروز مشکلات سلامت شود. گزارشهای مختلف نشان میدهند که کاربران رایانه در معرض مشکلات سلامت فراوانی هستند، چون استفاده طولانیمدت از رایانه به همراه خود استرس و یکنواختی میآورد.
یکی دیگر از تحقیقات نشان داد که در اوایل دهه ۱۹۹۰ میانگین سنی افراد مبتلابه نشانگان تونل کارپ بین سی تا چهلسالگی بود. اما امروزه میانگین سنی افراد مبتلابه نشانگان تونل کارپ اواسط دهه بیستسالگی یا کمتر است. علاوه بر این، بر اساس نتایج این تحقیق در ۱۰ سال قبل دلیل کمردردها بلند کردن وسایل سنگین بود، اما دلیل اکثر کمردردهای امروزی نشستن طولانیمدت پشت رایانه است./
*به نقل از Medindia
آسیبهای مرتبط با رایانه (CRI) به مشکلات بهداشتی گفته میشود که در میان کاربران رایانه شایع است. این مشکلات بهداشتی شامل مواردی همچون آسیب کشیدگی مکرر (RSI)، اختلال اندام فوقانی مرتبط باکار (WRLD)، اختلال اسکلتی عضلانی (MSD)، خستگی، سردردهای میگرن و خستگی چشم است.
رایانه یکی از شگفتیهای دنیای امروز است که سرعت و بازدهی کار را افزایش داده ، اما همین فنّاوری مفید میتواند باعث بروز مشکلات سلامت شود. گزارشهای مختلف نشان میدهند که کاربران رایانه در معرض مشکلات سلامت فراوانی هستند، چون استفاده طولانیمدت از رایانه به همراه خود استرس و یکنواختی میآورد.
برای مثال، مشکلاتی همچون آسیبهای کشیدگی مکرر، اختلال اندام فوقانی مرتبط با کار، اختلال اسکلتی عضلانی، خستگی، سردردهای میگرنی و خستگی چشم در زمره مشکلات سلامت ناشی از کار بار رایانه هستند. این علائم بالا تنها بخشی از مشکلات سلامت ناشی از کار با رایانه هستند، چون هر چه میگذرد بر تعداد کاربران رایانه و مدتزمان استفاده از رایانه افزوده میشود و درنتیجه عواقب وخیمتری به بار خواهد آمد. آسیبهای مرتبط با رایانه اساساً یک مشکل فیزیکی هستند و یک مشکل روانتنی محسوب نمیشوند.
استرس ناشی از کار با رایانه نیز باعث تشدید این علائم سلامت میشود. بهمانند هر مشکل دیگری، مشکلات سلامت مرتبط با رایانه نیز فرایند درمانی سختی دارند. بهعبارتدیگر، پیشگیری آسیبهای ناشی از کار با رایانه از درمان این آسیبها آسانتر است.
ارگونومی علمی است که روی طراحی تجهیزات محیط کار تمرکز میکند تا از خستگی و سختیهای ناشی از کار کردن در محیط کار بکاهد. هدف کلی ارگونومی این است که کارایی افراد را در محیط کار افزایش دهد و بازدهی آنها را به حداکثر برساند. امروزه مبلمان و لوازم جانبی خاصی در بازار ارائه میشوند که ارگونومیک هستند و جهت افزایش کارآمدی و بازدهی افراد در محیط کار استفاده میشوند. برای مثال، میتوان به صفحهکلیدهای ارگونومیک اشاره کرد که طوری طراحی شدهاند تا احتمال کشیدگی عضله و آسیبهای استرس تکراری مانند نشانگان تونل کارپ را کاهش دهند، بنابراین، به اکثر کاربران رایانه پیشنهاد میشود که برای شروع صفحهکلیدهای معمولی خود را تغییر دهند و از صفحهکلیدهای ارگونومیک استفاده کنند.
متاسفانه، یکی از دلایل شیوع مشکلات سلامت مرتبط با رایانه این است که کاربران از مشکلات ناشی از کار با رایانه هیچ اطلاعی ندارند و در صورت اطلاع داشتن نمیدانند که برای جلوگیری از این مشکلات چه کارهایی باید انجام دهند. در کشورهای پیشرفتهای همچون ایالاتمتحده آمریکا، کانادا، استرالیا و انگلستان به مشکلات سلامت ناشی از کار با رایانه بهعنوان یک خطر شغلی نگاه میکنند و برای جلوگیری از بروز این مشکلات برنامههای مرتبطی در محیط کار ارائه میشود، اما در کشورهایی همچون هند چنین نگاهی به مشکلات ناشی از کار با رایانه ندارند و اهمیت زیادی به جلوگیری و درمان این مشکلات نشان نمیدهند.
تحقیقات اخیر نشان دادهاند که استفاده مداوم از رایانه (برای مثال، سه ساعت مداوم در طول روز) باعث افزایش خطر ابتلا به نشانگان ناشی فعالیتهای استفاده بیشازحد شغلی (OUS )، نشانگان ناشی از کار با رایانه، سردرد عصبی، دردهای کمر و استرس روانی اجتماعی میشود. علاوه بر این، تحقیقات وسیعی در حال انجام است تا برای جلوگیری از مشکلات سلامت مرتبط با رایانه راهها و شیوههای مقابلهای پیدا کنند. در ادامه به بعضی از تحقیقات مرتبط با آسیبهای مرتبط با رایانه اشاره میشود.
در سال ۲۰۰۷، محققان کشور مالزی در یک مطالعه مقطعی ۱۳۰ دانشجو و کارمند را موردبررسی قرار دادند که از صفحهکلیدها و موسهای استاندارد و غیر ارگانیک استفاده میکردند. بنا بر نتایج این تحقیق: حدود ۵۰ درصد از کاربران مبتلا به کمردرد از پشتی قابل تنظیم استفاده نمیکردند.
احتمال خطر ابتلا به اختلال اندام فوقانی در بسیاری از کاربران زیاد بود. این اختلال میتواند خطر ابتلا به نشانگان ناشی از فعالیتهای شغلی بیشازحد را افزایش دهد.
احتمال ابتلا به نشانگان بینایی ناشی از کار با رایانه (CVS) در ۶۴ درصد از کاربران بالابود. این نشانگان چشمی شامل مواردی همچون خستگی چشم، سردرد و احساس سوزش در چشم است.
کاربرانی که ساعات بیشتری از وقت خود را صرف کار با رایانه میکردند بیشتر در معرض ابتلا به نشانگان چشمی بودند.
محققان هندی نیز در تحقیقی ۶۵۰ فرد را موردبررسی قراردادند که شغلهای رایانه محور داشتند. نتایج تحقیق این محققان هندی نشان داد که: پس از یک سال کاری احتمال ابتلا به نشانگان چشمی ناشی از کار با رایانه ۵۵ درصد افزایش یافت.
رایانه یکی از شگفتیهای دنیای امروز است که سرعت و بازدهی کار را افزایش داده ، اما همین فنّاوری مفید میتواند باعث بروز مشکلات سلامت شود. گزارشهای مختلف نشان میدهند که کاربران رایانه در معرض مشکلات سلامت فراوانی هستند، چون استفاده طولانیمدت از رایانه به همراه خود استرس و یکنواختی میآورد.
برای مثال، مشکلاتی همچون آسیبهای کشیدگی مکرر، اختلال اندام فوقانی مرتبط با کار، اختلال اسکلتی عضلانی، خستگی، سردردهای میگرنی و خستگی چشم در زمره مشکلات سلامت ناشی از کار بار رایانه هستند. این علائم بالا تنها بخشی از مشکلات سلامت ناشی از کار با رایانه هستند، چون هر چه میگذرد بر تعداد کاربران رایانه و مدتزمان استفاده از رایانه افزوده میشود و درنتیجه عواقب وخیمتری به بار خواهد آمد. آسیبهای مرتبط با رایانه اساساً یک مشکل فیزیکی هستند و یک مشکل روانتنی محسوب نمیشوند.
استرس ناشی از کار با رایانه نیز باعث تشدید این علائم سلامت میشود. بهمانند هر مشکل دیگری، مشکلات سلامت مرتبط با رایانه نیز فرایند درمانی سختی دارند. بهعبارتدیگر، پیشگیری آسیبهای ناشی از کار با رایانه از درمان این آسیبها آسانتر است.
ارگونومی علمی است که روی طراحی تجهیزات محیط کار تمرکز میکند تا از خستگی و سختیهای ناشی از کار کردن در محیط کار بکاهد. هدف کلی ارگونومی این است که کارایی افراد را در محیط کار افزایش دهد و بازدهی آنها را به حداکثر برساند. امروزه مبلمان و لوازم جانبی خاصی در بازار ارائه میشوند که ارگونومیک هستند و جهت افزایش کارآمدی و بازدهی افراد در محیط کار استفاده میشوند. برای مثال، میتوان به صفحهکلیدهای ارگونومیک اشاره کرد که طوری طراحی شدهاند تا احتمال کشیدگی عضله و آسیبهای استرس تکراری مانند نشانگان تونل کارپ را کاهش دهند، بنابراین، به اکثر کاربران رایانه پیشنهاد میشود که برای شروع صفحهکلیدهای معمولی خود را تغییر دهند و از صفحهکلیدهای ارگونومیک استفاده کنند.
متاسفانه، یکی از دلایل شیوع مشکلات سلامت مرتبط با رایانه این است که کاربران از مشکلات ناشی از کار با رایانه هیچ اطلاعی ندارند و در صورت اطلاع داشتن نمیدانند که برای جلوگیری از این مشکلات چه کارهایی باید انجام دهند. در کشورهای پیشرفتهای همچون ایالاتمتحده آمریکا، کانادا، استرالیا و انگلستان به مشکلات سلامت ناشی از کار با رایانه بهعنوان یک خطر شغلی نگاه میکنند و برای جلوگیری از بروز این مشکلات برنامههای مرتبطی در محیط کار ارائه میشود، اما در کشورهایی همچون هند چنین نگاهی به مشکلات ناشی از کار با رایانه ندارند و اهمیت زیادی به جلوگیری و درمان این مشکلات نشان نمیدهند.
تحقیقات اخیر نشان دادهاند که استفاده مداوم از رایانه (برای مثال، سه ساعت مداوم در طول روز) باعث افزایش خطر ابتلا به نشانگان ناشی فعالیتهای استفاده بیشازحد شغلی (OUS )، نشانگان ناشی از کار با رایانه، سردرد عصبی، دردهای کمر و استرس روانی اجتماعی میشود. علاوه بر این، تحقیقات وسیعی در حال انجام است تا برای جلوگیری از مشکلات سلامت مرتبط با رایانه راهها و شیوههای مقابلهای پیدا کنند. در ادامه به بعضی از تحقیقات مرتبط با آسیبهای مرتبط با رایانه اشاره میشود.
در سال ۲۰۰۷، محققان کشور مالزی در یک مطالعه مقطعی ۱۳۰ دانشجو و کارمند را موردبررسی قرار دادند که از صفحهکلیدها و موسهای استاندارد و غیر ارگانیک استفاده میکردند. بنا بر نتایج این تحقیق: حدود ۵۰ درصد از کاربران مبتلا به کمردرد از پشتی قابل تنظیم استفاده نمیکردند.
احتمال خطر ابتلا به اختلال اندام فوقانی در بسیاری از کاربران زیاد بود. این اختلال میتواند خطر ابتلا به نشانگان ناشی از فعالیتهای شغلی بیشازحد را افزایش دهد.
احتمال ابتلا به نشانگان بینایی ناشی از کار با رایانه (CVS) در ۶۴ درصد از کاربران بالابود. این نشانگان چشمی شامل مواردی همچون خستگی چشم، سردرد و احساس سوزش در چشم است.
کاربرانی که ساعات بیشتری از وقت خود را صرف کار با رایانه میکردند بیشتر در معرض ابتلا به نشانگان چشمی بودند.
محققان هندی نیز در تحقیقی ۶۵۰ فرد را موردبررسی قراردادند که شغلهای رایانه محور داشتند. نتایج تحقیق این محققان هندی نشان داد که: پس از یک سال کاری احتمال ابتلا به نشانگان چشمی ناشی از کار با رایانه ۵۵ درصد افزایش یافت.
- ۷۶ درصد از این افراد حداقل یکی از علائم مرتبط با نشانگان چشمی را داشتند.
- ۶۰ درصد از این افراد بیان داشتند که از درد گردن، درد کتف و سفتی مفاصل و عضله رنج میبرند.
- ۶ مهندس نرمافزار ۲۵ تا ۳۵ ساله بهدلیل ابتلا به علائم نشانگان چشمی مجبور به ترک کار خود شدند.
یکی دیگر از تحقیقات نشان داد که در اوایل دهه ۱۹۹۰ میانگین سنی افراد مبتلابه نشانگان تونل کارپ بین سی تا چهلسالگی بود. اما امروزه میانگین سنی افراد مبتلابه نشانگان تونل کارپ اواسط دهه بیستسالگی یا کمتر است. علاوه بر این، بر اساس نتایج این تحقیق در ۱۰ سال قبل دلیل کمردردها بلند کردن وسایل سنگین بود، اما دلیل اکثر کمردردهای امروزی نشستن طولانیمدت پشت رایانه است./
*به نقل از Medindia