علل بروز درد لگن و روش های درمان آن

تشخیص علت درد لگن ساده نیست. در ۶۱ درصد زنانی که درد مزمن لگن را تجربه می کنند، پزشک نمی تواند هیچ علت مشخصی پیدا کند، اما این مسئله به معنی عدم وجود علت و راهی برای درمان درد مزمن لگن نیست.

اگر از شما بپرسند محل دردتان کجاست، معمولا به جای اشاره به یک نقطه خاص، دور یک منطقه، دایره ای بزرگ می کشید. گاهی این درد را دردی شدید و مداوم در قسمت تحتانی شکم و لگن توصیف می کنید و گاهی نیز می گویید که درد مبهمی است و دقیقا نمی توانید محل آن را نشان دهید. بعضی مواقع هم از درد تیز و فشارنده ای در این ناحیه شکایت می کنید. این درد گاهی می تواند به صورت یک فشار یا سنگینی در عمق لگن هم حس شود. حتی بعضی اوقات به صورت متناوب می آید و می رود.

به گزارش «بهپو»، تمام انواع دردهای ذکر شده می تواند از علایم درد مزمن لگن باشد، البته به شرطی که محل درد در منطقه تحتانی شکم و بین دو استخوان لگن باشد و در ضمن ۶ ماه یا بیشتر طول کشیده باشد. علاوه بر این، ممکن است درد شما در هنگام ادرار و مدفوع کردن، نزدیکی با همسر یا حتی در مواقعی که می نشینید یا مدت طولانی می ایستید ایجاد شود. ممکن است درد خفیف باشد اما گاهی هم به حدی آزاردهنده می شود که شما را از کارکردن می اندازد و نمی گذارد ورزش کنید و یا حتی بخوابید. این درد می تواند موجب افسردگی شما هم بشود و مثلا شما را دچار بی خوابی، تغییر اشتها، احساس خلاء و ناراحتی کند و باعث افت فعالیت روزانه شما شود.

معمای گیج کننده

تشخیص علت ناراحتی شما ساده نیست. در ۶۱ درصد زنانی که درد مزمن لگن را تجربه می کنند، پزشک نمی تواند هیچ علت مشخصی پیدا کند، اما این مسئله به معنی عدم وجود علت و راهی برای درمان درد مزمن لگن نیست. درد مزمن لگن شاید یکی از گیج کننده ترین معماهای پزشکی باشد اما با کسب اطلاعاتی در مورد آن می توانید ناراحتی خود را تسکین دهید.

برخی از علل مهم درد لگنی این موارد هستند:

بیشتر بخوانید: دردهای اندومتریوز چه ویژگی هایی دارند؟

اندومتریوز

اندومتریوز وضعیتی است که بافت پوشاننده رحم (اندومتر) در محلی خارج از رحم رشد می کند. این بافت اضافه، هر ماه به علت بالا و پایین رفتن سطح هورمون ها، خونریزی می کند. چون این واقعه در خارج از رحم شما اتفاق می افتد، خون و بافت تخریب شده نمی تواند از بدن شما و از طریق واژن خارج شود و در شکم محبوس می شود. این جمع شدن می تواند منجر به کیست های دردناک و چسبندگی شکمی شود و درد طولانی مدت ایجاد کند.

سایر علل درد لگن به شرح زیر است:

● کشش و اسپاسم عضلات کف لگن هم می تواند دردهای راجعه لگنی را ایجاد کند

● گاهی اوقات یک عفونت طولانی مدت (معمولا مقاربتی) رخ می دهد و موجب چسبندگی لوله های رحمی به تخمدان ها می شود که نتیجه آن ایجاد دردهای مزمن لگنی است.

● رشد توده های غیرسرطانی رحم مانند پولیپ و فیبروئید هم ممکن است ایجاد فشار و یا احساس سنگینی در ناحیه تحتانی شکم کند

● تشکیل کیست در تخمدان،‌ که ممکن است حین تخمک‌گذاری ماهانه رخ دهد

● بارداری نابجا که در آن که در آن تخمک لقاح‌یافته در جایی به غیر از رحم، اغلب در لوله فالوپ رشد می‌کند

● درد قاعدگی، که ممکن است شدید باشد

● تخمک‌گذاری

● اختلالات گوارشی، ادراری یا عضلانی-اسکلتی

● اختلالات روانی، از جمله افسردگی

● انواع آرتریت مثل روماتیسم، آسیب ها، فشردگی اعصاب مثل فتق دیسک و سیاتیک، سرطان مثل متاستاز یا سرطان استخوان و سایر مشکلات مثل استئومیلیت (عفونت استخوان) و پوکی استخوان

بیشتر بخوانید: دردهای زنانه ای که تقصیر عادت ماهیانه نیست

زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید

اگر درد لگن شما با علایمی دیگر همراه است، مثلا دچار ادرار یا مدفوع خونی و یا درد هنگام نزدیکی هستید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
درضمن اگر درد شما باعث اختلال در زندگی روزانه شما شده است یا اگر علایمتان رو به تشدید است، حتما با پزشک خود ملاقات کنید. پزشک برای تشخیص مشکل شما باید یکی یکی، علت ها را رد کند تا به تشخیص نهایی برسد چرا که علل متعددی می تواند مسئول درد مزمن لگن باشد.
ابتدا پزشک از شما می خواهد که جزئیات و نوع درد را شرح دهید و طول مدت درد و شدت آن را بیان کنید. علاوه بر این سابقه بیماری های قبلی شما و خانواده تان و جراحی هایی که پیش از این انجام داده اید، برای تشخیص مهم تلقی می شوند.
پزشک برای تشخیص علت دردتان از معاینه لگن شروع خواهد کرد. بعد از معاینه لگن نوبت به آزمایش های ادرار، مدفوع و خون است. طی این بررسی ها علل غیرزنانگی درد لگنی مانند التهاب مثانه و سندروم روده تحریک پذیر قابل تشخیص هستند. کشت از نمونه های دهانه رحم یا واژن نیز از اقداماتی است که برای بررسی عفونت های مقاربتی انجام گیرد. روش های تصویربرداری مانند سونوگرافی هم می توانند در تشخیص ساختارهای غیرطبیعی و یا رشد غیرطبیعی در لگن کمک کنند.

اگر با انجام آزمایش ها و حتی جراحی تشخیصی هیچ علتی به دست نیامد، خیال نکنید که درد شما بدون علت است بلکه هنوز آزمایش های کافی برای یافتن همه علل درد مزمن لگن وجود ندارد! اما حتی بدون تشخیص علت نیز راه هایی برای تسکین دردتان وجود دارد. پزشک شما احتمالا از روش های مختلفی برای درمان استفاده خواهد کرد:

بعضی از علل درد لگن، دوره ای هستند، یعنی به دوره ماهانه و هورمون هایی که بدن شما تولید می کند وابسته اند. مهار تخمک گذاری با استفاده از قرص های جلوگیری از حاملگی یا داروهای دیگر هورمونی می تواند درد دوره ای لگن را کنترل کند.

اگر منبع درد شما عفونت باشد، تجویز آنتی بیوتیک ها لازم خواهد بود.
بعضی داروهای ضدافسردگی علاوه بر اثر ضد افسردگی خود می توانند درد مزمن لگن را کنترل کنند.
تقویت عضلات کف لگن با فیزیوتراپی می تواند در کنترل درد شما نیز مفید باشد.
ممکن است درد شما ریشه در مشکلات عمیق روانی اجتماعی داشته باشد؟ مثلا اختلال شخصیت، سوءاستفاده جنسی، ازدواج مشکل دار، بحران های خانوادگی و ارتباطی می توانند علت درد باشند. با مشاوره و کسب مهارت های روانی می توانید برای کنترل درد و مشکلات زمینه ای آن، راهی پیدا کنید.
جراحی برای اصلاح بیماری زمینه ای به کار می رود.
به عنوان مثال چسبندگی های لگنی، فیبروئید رحم و اندومتریوز می توانند با جراحی درمان شوند، در نهایت ممکن است پزشکتان هیسترکتومی (خارج کردن رحم و تخمدان ها) را پیشنهاد کند

بیشتر بخوانید: ناگفته هایی درباره هیسترکتومی که هر زنی باید بداند

از خود مراقبت کنید

اگر درد لگن شما ناچیز است، نیازی به پزشک ندارید. نکات زیر را برای مراقبت از خودتان امتحان کنید:
1-ورزش آرام و ملایم: اگرچه برخی ورزش ها باعث ایجاد ناراحتی می شوند، ولی در کل ورزش کردن برای بدن مفید است تا مضر.
2-کاهش وزن: فقط کاهش 5/2 تا 5/4 کیلوگرم از وزن اضافی بدن، باعث کاهش درد و ناراحتی شما به میزان قابل توجهی می شود.
3-استراحت کردن: از خم کردن مکرر ناحیه لگن و فشار مستقیم روی آن خودداری کنید. روی آن قسمت لگن که درد می کند نخوابید و از نشستن طولانی مدت خودداری کنید.
4-داروهای مسکن: استفاده از داروهای مسکن مثل استامینوفن، بروفن و ناپروکسن می تواند درد لگن را کاهش دهد.
5-استفاده از یخ و یا گرما: چند قطعه یخ را در داخل یک کیسه فریزر قرار دهید. سپس داخل یک حوله بپیچید و روی قسمتی از لگن که درد می کند، قرار دهید.
همچنین گرم کردن قسمت دردناک لگن با استفاده از دوش آب گرم می تواند عضلات را برای انجام ورزش های کششی آماده کند که درد را کم می کنند.
اگر درمان های خانگی فوق کمکی به کاهش درد لگن شما نکردند، نزد پزشک متخصص بروید.

درد مزمن لگن به تدریج پیشرفت کرده و زمان زیادی طول می کشد تا درمان شود، ممکن است این مسئله موجب ایجاد احساسات منفی مثل عصبانیت در شما شود و بر اعتماد به نفس و روابط شما با دیگران تاثیر بگذارد. راجع به احساسات خود با خانواده و اطرافیانی که حامی شما هستند صحبت کنید و در ضمن با تمرینات روحی و کسب حمایت های روانی و مشاوره، روحیه خود را در مقابله با مشکلات تقویت کنید/.