1500 بازدید
45 دیدگاه
درحال حاضر تعریف مشخصی برای شرایط منع روزه داری وجود ندارد و بر اساس شواھد علمی موجود، بطور دقیق نمی توانیم تعیین کنیم که روزه داری برای چه بیماری بی خطر است.
در اسلام بیماران از روزه داری معاف ھستند ولی در تعریف بیماری باید توجه داشت که ھیچ مرز دقیقی بین سلامتی و بیماری وجود ندارد. به ھر حال در صورتی که روزه باعث ضرر جسمانی شود مجاز نیست. درحال حاضر تعریف مشخصی برای شرایط منع روزه داری وجود ندارد و بر اساس شواھد علمی موجود، بطور دقیق نمی توانیم تعیین کنیم که روزه داری برای چه بیماری بی خطر است.
با توجه به نزدیک شدن ماه مبارک رمضان، روماتولوژیست ھا با سوالات متعددی از طرف مبتلایان به بیماریھای روماتیسمی در ارتباط با فوائد و مضرات روزه داری در این دسته از بیماریھا مواجه می شوند.
بعضی از این سوالات عبارتند از:
١- آیا من می توانم روزه بگیرم؟
٢- روزه داری روی بیماری من چه تاثیری دارد؟
٣- آیا روزه داری باعث تشدید بیماری من می شود؟
۴- در ماه رمضان داروھایم را چگونه باید استفاده کنم؟
و ...
در اسلام بیماران از روزه داری معاف ھستند ولی در تعریف بیماری باید توجه داشت که ھیچ مرز دقیقی بین سلامتی و بیماری وجود ندارد. به ھر حال در صورتی که روزه باعث ضرر جسمانی شود مجاز نیست. درحال حاضر تعریف مشخصی برای شرایط منع روزه داری وجود ندارد و بر اساس شواھد علمی موجود، بطور دقیق نمی توانیم تعیین کنیم که روزه داری برای چه بیماری بی خطر است.
اگر چه اعلام نظر در مورد بی ضرر بودن روزه داری توسط پزشک معالج صورت می گیرد ولی در نھایت این خود بیمار است که بر اساس اعتقادات خود باید در این زمینه تصمیم بگیرد و در صورت دارا بودن اطلاعات کافی، نقش او در اتخاذ تصمیم منحصر به فرد خواھد بود.
از آنجا که تا کنون مطالعات کنترل شده اندکی در مورد اثرات روزه داری اسلامی در شرایط مختلف انجام شده است، امید است این نوشته، پاسخی به برخی از سوالات مرتبط با روزه داری در بیماریھای روماتیسمی باشد.
در این نوشته بیشتر سعی شده در باره روزه داری اسلامی بحث شود.
قبل از پاسخ دادن به این سوالات باید واقعیت ھای زیر را در نظر داشت و با توجه به این واقعیت ھا به پرسش ھای فوق پاسخ داد:
۱- بیماریھای روماتیسمی شامل دسته وسیعی از بیماریھا بوده که باعث ایجاد مشکلات متنوعی می گردند. لذا نمی توان برای تمام این بیماریھا در ارتباط با سود و زیان روزه داری حکم واحدی را صادر نمود.
۲- یک بیماری روماتیسمی واحد در تمام مبتلایان از شدت یکسانی برخوردار نبوده و در افراد مختلف علائم و مشکلات متنوعی را ایجاد می نماید. لذا برای اظھار نظر در این ارتباط حتی در یک بیماری واحد، باید وضعیت بالینی و آزمایشگاھی بیمار را بررسی و سپس اظھار نظر نمود.
۳- مبتلایان به بیماریھای روماتیسمی تحت درمان با داروھای مختلفی می باشند که ممکن است در تصمیم گیری پزشک در ارتباط با صدور یا عدم صدور مجوز برای روزه داری تاثیر داشته باشد.
۴- بعضی از داروھا باید در ساعات خاصی و بطور منظم مصرف شوند، درحالیکه بعضی دیگر لازم نیست حتما در ساعات خاصی بطور منظم مصرف شوند. بدیھی است افرادی که تحت درمان با داروھای دسته اول ھستند ممکن است روزه گرفتن برایشان مضر باشد.
۵- کاھش دریافت کالری در بسیاری از بیماریھای روماتیسمی مثل آرتروز و آرتریت روماتوئید مفید است، درصورتی که در این بیماریھا روزه داری با کاھش دریافت کالری باشد ن تنھا مضر نیست که می تواند مفید نیز باشد.
۶- استرس فیزیکی و روحی باعث تشدید اکثر بیماریھای روماتیسمی می شود. در این ارتباط می توان بیماران را به دو گروه تقسیم کرد:
- افرادی که با روزه داری دچار استرس شدید می شوند و در نتیجه روزه داری می تواند باعث تشدید بیماری آنان گردد.
- افرادی که با نگرفتن روزه در ماه رمضان احساس گناه کرده و دچار استرس می گردند. در این افراد در صورتی که روزه داری منع مھمی نداشته باشد می توان روزه داری را تجویز کرد.
۷- بیماریھای روماتیسمی سیربالینی یکسانی ندارند و ممکن است یک بیمار نسبت به ماھھای قبل بھتر یا بدتر
شده باشد. لذا تصمیم به تجویز یا عدم تجویز روزه داری باید با توجه به شرایط فعلی بیمار گرفته شود. بیماری که سال قبل قادر به روزه داری نبوده امسال ممکن است بتواند روزه بگیرد و برعکس.
۸- در صورتی که پزشک نتواند در این مورد تصمیم قاطعی بگیرد گاھی ممکن است به بیمار توصیه کند که
چند روز اول ماه رمضان را روزه گرفته، وضعیت بیمار را در این چند روز ارزیابی کرده و سپس تصمیم گیری کند.
با توجه به مطالب و واقعیت ھای فوق باید گفت که در ارتباط با امکان روزه داری برای بیماران روماتیسمی نمی توان حکم واحدی صادر کرد و برای اظھار نظر در این ارتباط باید شرایط زیر را در نظر داشت:
-نوع بیماری
-شدت بیماری
-اعضاء مبتلا
-وضعیت آزمایشات
-داروھای مصرفی و دوز آنھا
-وضعیت روحی روانی بیمار
-وضعیت اعتقادی بیمار
و ...
روزه داری در بیماریھای مختلف روماتیسمی
استئوآرتریت و آرتروز
بیماران مبتلا به استئوآرتریت منعی از نظر روزه داری ندارند و در صورت داشتن اضافه وزن با روزه داری ھمراه با کاھش دریافت کالری، می توانند از روزه داری سود نیز ببرند.
آرتریت روماتوئید و اسپوندیلوآرتروپاتی ھا
معمولا روزه داری بخودی خود باعث تشدید علائم آرتریت روماتوئید و اسپوندیلوآرتروپاتی نمی شود ولی باید نکات زیر را در نظر داشت:
١ - با توجه به اینکه فواصل مصرف داروھا تغییر خواھد کرد در صورتی که بیمار تحت درمان با ضد التھاب ھا (استروئیدی و غیر استروئیدی) باشد اگر نحوه مصرف این داروھا بیش از یک بار در روز باشد ممکن است در ساعاتی کھ بین دو دوز دارو فاصله بیشتری باشد (در تابستان فاصله زمانی سحر تا افطار زیاد است) درد بیمار ممکن است تشدید شود.
٢- در صورتی که روزه داری با کاھش دریافت کالری و چربی ھای اشباع شده باشد ممکن است درد بیمار کاھش یابد.
لوپوس، واسکولیت ھا، بیماری بھجت، پلی میوزیت درماتومیوزیت
با توجه به اینکه این بیماریھا تابلوھای بالینی بسیار متنوعی دارند بھتر است در مورد ھر بیمار بطور جداگانه تصمیم گرفت ولی شاید بیان مطالب زیر مفید باشد:
- در صورتی که بیماری از شدت بالایی برخوردار باشد و بیمار تحت درمان با داروھای متنوع با دوز بالا باشد روزه داری ممکن است باعث تشدید بیماری گردد.
- در صورتی که بیمار مشکل کلیوی داشته باشد با توج به اینکه کم آبی باعث تشدید بیماری می شود بھتر است بیمار بخصوص در تابستان روزه نگیرد.
- در صورتی که بیماری با مصرف داروھای مختصر(ھیدروکسی کلروکین و دوز پایین پردنیزولون) خاموش باشد به شرط اینکه بیمار با روزه داری دچار استرس شدید نشود می تواند روزه بگیرد.
نقرس
با توجه به اینکه مصرف زیاد آب باعث کاھش حملات و مصرف کم آب باعث تشدید حملات می گردد لذا بھتر است مبتلایان به نقرس بخصوص در فصل تابستان روزه نگیرند.
پوکی استخوان
روزه داری در مبتلایان به پوکی استخوان منعی ندارد.
سندروم شوگرن
مصرف کم مایعات در طی روز باعث تشدید خشکی مخاطھا شده و از این نظر اشکال ایجاد می کند. لذا با توجه به شدت بیماری شوگرن و علائم چشمی – مخاطی باید تصمیم گرفت.
اسکلرودرمی
با توجه به اینکه در اسکلرودرمی، علائم بالینی متنوع و شدت بیماری متغیر است لذا در مورد ھر بیمار باید جداگانه تصمیم گرفت. بھرحال درصد قابل توجھی از بیماران دچار سندروم شوگرن ثانویه ھستند که در این ارتباط قبلا بحث شد.
فیبرومیالژیا
نظر به اینکه مسائل روحی و روانی نقش مھمی در ایجاد فیبرومیالژیا دارند لذا با توجه به اعتقادات بیمار و میزان استرسی که با گرفتن یا نگرفتن روزه به بیمار وارد می شود باید در این ارتباط تصمیم گرفت.
در فیبرومیالژیا اختلال خواب وجود دارد با توجه به اینکه در ماه رمضان الگوی خواب در روزه داران تغییر می کند این تغییر ممکن است باعث تشدید علائم بیماری شود ولی با توجه به اینکه یکی از راھھای کاھش استرس داشتن ایمان قلبی و توجه به معنویات است مبتلایان به فیبرومیالژی می توانند از معنویات این ماه بھره برده و به بھبود وضعیت روانی خود کمک کنند.
توصیه ھای نھایی به بیماران
۱- حتما با پزشک خود در مورد بی ضرر بودن روزه داری و نحوه مصرف داروھای خود مشورت کنید.
۲- در صورتی که اضافه وزن دارید فرصت را غنیمت شمرده و میزان دریافت کالری خود را کاھش دھید زیرا کاھش دریافت کالری احتمالا باعث کاھش علائم شما خواھد شد.
۳- غذاھای حاوی چربی ھای اشباع شده زیاد ممکن است باعث تشدید علائم شما شود حتی الامکان این غذاھا را کمتر مصرف کنید
۴- مصرف لبنیات، میوه جات و سبزی ھا برای شما مفید است مصرف آنھا را فراموش نکنید.
۵- در صورتی که روزه می گیرید در فاصله افطار تا سحر به میزان کافی مایعات بنوشید.
۶- حفظ آرامش به کنترل بیماری شما کمک می کند از معنویت این ماه بھره برده و از استرس ھای بی مورد پرھیز کرده، به آینده امیدوار بوده و به خدا توکل کنید./
مشاهده و سفارش
بهپو در جوامع مجــازیکانال ما را در جوامع مجازی دنبال کنیــد
دیدگاه و نظــرات
مراکز تصویربرداری
داروخــانه ها
مراکز آزمایشگاهی
کلینیـک ها
