آیا زخم معده درمان می شود؟

زخم معده نوعی آسیب خوش خیم به مخاط معده است. هلیکوباکتر پیلوری عامل اصلی ایجاد آن است. درد ناحیه فوقانی شکم، سوزش سر دل و حالت تهوع از علایم شایع این بیماری است. زخم معده به کمک داروها و سبک زندگی سالم قابل درمان است.

معده سالم، با یک لایه مخاطی چسبنده پوشانده شده است. این لایه مخاطی، از معده در برابر اسید قوی آن که وظیفه هضم غذا را به عهده دارد، محافظت می کند. اگر چیزی این تعادل را به هم بزند، دچار افزایش اسید معده و کاهش مخاط آن می شوید؛ با گذشت زمان، اسید بافت پوششی معده را تحلیل می برد. در چنین شرایطی زخم دردناک و گاهی اوقات خونریزی دهنده ای ایجاد می شود که به آن «اولسر معده» یا «زخم معده» می گویند. برخی از زخم ها کوچکند، و برخی از آنها ممکن است تا 2.5 سانتی متر طول داشته باشند.

تقصیر هلیکوباکتر پیلوری است

به گزارش «بهپو»، اصلی ترین علت زخم، استرس یا مواد غذایی بسیار پر ادویه نیستند. این مسائل تنها مشکل را بدتر می کنند و باعث ایجاد زخم معده نیستند. بیشتر مواقع علت زخم وجود یک باکتری در روده به نام «هلیکوباکتر پیلوری» -H.pylori- است. این باکتری دیواره معده را ملتهب می کند و منجر به ایجاد زخم می شود. هنوز مشخص نیست چگونه به هلیکوباکتر پیلوری مبتلا می شویم. ممکن است این باکتری از طریق تماس نزدیک، مانند بوسه یا ازطریق غذا و نوشیدنی آلوده منتشر شود. حدود نیمی از افراد تا 60 سالگی، به این باکتری آلوده می شوند. براساس بررسی‌ های انجام شده وجود این باکتری در 80 درصد بیماران زخم اثنی‌عشر، 60 درصد بیماران زخم معده و در 70 درصد سرطان‌های معده دیده می شود.

مسکن زخم معده را بدتر می کند

اگر مشتری دایمی مصرف مسکن هایی مانند آسپیرین، ایبوپروفن، کتوپروفن یا ناپروکسن هستید، احتمالا به زخم گوارشی مبتلا می شوید. وقتی این داروهای ضد التهابی غیر استروییدی -NSAID- را مکررا یا برای مدت طولانی استفاده کنید، مخاط پوششی معده ملتهب می شود. تا زمانی که مصرف این مسکن ها را قطع نکنید، زخم ها فرصت بهبود پیدا نمی کنند.

بیشتر بخوانید: مسکن با معده ما چه می کند؟

داروهایی که باعث زخم معده می شوند

بعضی داروها، اگر همزمان با NSAID ها مصرف شوند، فرد را دچار زخم می کنند. تحمل داروهای استروییدی و رقیق کننده های خون در کنار هم برای معده دشوار است. البته بعضی از داروهای درمان پوکی استخوان مانند آلندرونیت و ریزیدرونات هم چنین عوارضی در پی دارند.

آیا زخم معده نشانه سرطان است؟

درست است که گاهی اوقات وجود تومورهایی در معده باعث زخم شدن آن می شود، اما این وضعیت شایع نیست. اگر دچار سندرم زولینگر الیسون –ZES- شده باشید، یک یا چند غده به نام گاسترینوما در روده کوچک و لوزالمعده ایجاد می شود. این تومورها هورمون هایی را آزاد می کنند که باعث می شود معده با ترشح اسید بیشتر تحریک شود. این مساله باعث ایجاد زخم در معده می شود.

«گاسترینوما» همیشه به معنی سرطان نیست. این غده ها در بعضی موارد خوش خیم – بی ضرر- هستند و منتشر نمی شوند.

بیشتر بخوانید: توصیه ها و هشدارها به بیماران دچار گاستریت یا التهاب معده

درد معده و احساس گرسنگی

نمی توان زخمی که فعال است را نادیده گرفت. این زخم باعث بروز درد سوزاننده ای بین استخوان های سینه و شکم می شود که گاهی تا چند دقیقه طول می کشد؛ حتی ممکن است چند ساعت درگیر آن باشید. این مشکل بین وعده های غذایی، زمانی که هیچ غذایی در معده وجود ندارد بدتر می شود. حتی گاهی شب ها بیمار را بیدار می کند.

سایر علایم زخم معده

گاهی فرد احساس تهوع دارد یا حتی استفراغ می کند. بیمار بیش از اندازه طبیعی آروغ می زند یا احساس نفخ شدیدی می کند. همچنین مدفوع او سیاه یا خون آلود است. برخی از مبتلایان به زخم معده همیشه احساس سیری می کنند و وزنشان بدون هیچ تلاشی کاهش پیدا می کند. البته بهتر است به این مطلب هم اشاره کنیم که نزدیک به سه چهارم مبتلایان به زخم معده هیچ علامتی ندارند.

تشخیص زخم معده

اگر پزشک احتمال بدهد دچار زخم معده هستید، با آزمایش تنفس یا مدفوع شما متوجه می شود به باکتری اچ پیلوری مبتلا هستید یا خیر. عکسبرداری اشعه ایکس معده - یا آزمایش بلع باریم – هر نشانه ای از وجود زخم را در معده بررسی می کند. در آزمایشگاه، از شما خواسته می شود مایع غلیظ و سفیدی را بنوشید که سطح داخلی معده را پوشش می دهد. این مایع کاری می کند که زخم ها به راحتی در تصویر اشعه ایکس دیده شوند.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی

آندوسکوپی معده

این روش به پزشک اجازه می دهد که هر زخمی را ببیند و نمونه بافتی از بیمار بگیرد. بافت حاصل از نمونه برداری از زخم معده برای بررسی هلیکوباکتر پیلوری به آزمایشگاه برده می شود. به بیمار دارو داده می شود تا بخوابد، سپس لوله کوچکی که در ابتدای آن دوربین قرار دارد را از طریق دهان و مجرای گلو وارد معده می کنند. اگر سن بیمار بالا باشد، علایم خونریزی داشته باشد، به سختی غذا بخورد، غذا را با دشواری فرو دهد یا در حال از دست دادن وزن باشد پزشک معمولا آندوسکوپی تجویز می کند.

درمان زخم معده با دارو های شیمیایی

نحوه درمان زخم معده بستگی به علت آن دارد. چند نوع دارو می توانند میزان اسید معده را کاهش دهند. آنها همچنین سطح داخلی معده را پوشش می دهند و از زخم محافظت می کنند تا فرصت بیشتری برای بهبودی داشته باشد. معمولا پزشک توصیه می کند از داروهای آنتی اسید بدون نسخه استفاده کنید تا درد آرام شود و زمان بهبودی کوتاه تر شود.

آنتی بیوتیک برای درمان هلیکوباکتر پیلوری

اگر علت زخم، باکتری هلیکوباکتر پیلوری باشد، می بایست آنتی بیوتیک مصرف کنید. این داروها بیشتر زخم های ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری را درمان می کنند، اما خلاصی از شر هلیکوباکتر پیلوری برای همیشه کار آسانی نیست. ممکن است پزشک 4 نوع دارو برایتان تجویز کند و از شما بخواهد آنها را به مدت 2 هفته مصرف کنید. برای این که داروها به خوبی عمل کنند، دستورالعمل های پزشک را به دقت دنبال کنید. همچنین حتما تمام داروهایی را که به شما می دهد تا اتمام دوره مصرف کنید.

اگر زخم معده درمان نشود

دلایل زیادی وجود دارد که شما را قانع کند به پزشک مراجعه کنید. اگر درمان نشوید یا دوره درمان را رها کنید، ممکن است زخم پیشرفت کند و جلوی عبور آسان مواد غذایی در دستگاه گوارش را بگیرد. گاهی احساس می کنید کاملا سیر هستید و گاهی احساس می کنید می خواهید بالا بیاورید. اگر زخم معده درمان نشود با گذشت زمان پوشش معده را سوراخ می کند و بیمار را در معرض خطر عفونت شدید قرار می دهد. زخمی که خونریزی می کند، معمولا صاحبش را به بیمارستان می فرستد.

رژیم غذایی زخم معده

چند تغییر کوچک در تعداد کمی از عادت های روزانه به بهبود زخم کمک زیادی می کند. برای شروع، راهی برای کنترل استرس هایتان پیدا کنید. در وقت اضطراب و نگرانی علایم بدتر می شوند. به اندازه کافی استراحت کنید و از مصرف الکل و تنباکو اجتناب کنید. رژیم غذایی سالم و پر از میوه و سبزیجات داشته باشید. لبنیات و غذاهای چرب و تند را به میزان قابل توجهی کاهش دهید، زیرا به معده آسیب می زنند. غذاهای سرشار از پروبیوتیک -باکتری خوب- مانند کفیر بخورید.

بیشتر بخوانید: توصیه های تغذیه ای برای مبتلایان به هلیکوباکتر پیلوری

مسکن های مناسب زخم معده

از مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروییدی در طول درمان و بعد از آن اجتناب کنید. اگر هنوز از آنها استفاده می کنید، احتمالا زخم معده بهبود پیدا نمی کند یا پس از بهبودی دوباره باز می گردد. برای کاهش درد، استامینوفن را امتحان کنید، که معده آن را بهتر می پذیرد. همچنین پزشک دارویی تجویز می کند که معده آن را راحت تر قبول می کند. اگر مجبورید از داروهای ضد التهاب غیر استروییدی استفاده کنید، کمترین دوزی که شما را از مسیر درمان دور نمی کند مصرف کنید و حتما آن را به همراه غذا ببلعید.

اگر زخم معده خوب نشد

به گزارش «بهپو» به نقل از «وبمد»، زخم معده معمولا به خوبی به درمان پاسخ می دهد و در عرض چند هفته بهبود می یابد. ممکن است پزشک از شما بخواهد آندوسکوپی یا آزمایش دیگری برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری انجام دهید تا اطمینان حاصل کند کاملا بهبود پیدا کرده اید. بهبود پیدا نکردن زخم دلایلی متعددی دارد؛ از مصرف نکردن درست داروها گرفته تا وجود مشکلات دیگری مانند بیماری کرون. پس صبور باشید. پزشک اطلاعات بیشتری در مورد علایم شما گرد آوری خواهد کرد و روش های درمانی دیگری را امتحان می کند تا وضعیت معده تان بهبود پیدا کند./