داروهایی که خون اهدایی را بی‌مصرف می‌کنند

در کشورهای مختلف، مشکوک بودن اهداکنندگان خون باعث از دست رفتن مقدار زیادی از خون‌های اهدایی می‌شود. مصرف دارو از سوی اهداکننده خون، یکی از عواملی است که می‌تواند سلامت اهداکننده یا دریافت‌کننده خون را تهدید کند، بنابراین، سازمان غذا و داروی آمریکا، دستورالعمل‌هایی را برای ممنوعیت تزریق خون به‌دلیل مصرف دارو منتشر کرده است

در کشورهای مختلف، مشکوک بودن اهداکنندگان خون باعث از دست رفتن مقدار زیادی از خون‌های اهدایی می‌شود. مصرف دارو از سوی اهداکننده خون، یکی از عواملی است می‌تواند سلامت اهداکننده یا دریافت‌کننده خون را تهدید کند، بنابراین، سازمان غذا و داروی آمریکا، دستورالعمل‌هایی را برای ممنوعیت تزریق خون به‌دلیل مصرف دارو منتشر کرده است.مراکز اهدای خون در آمریکا، سالانه بیش از 7/15 میلیون مورد اهدا خون را از مجموع 2/9میلیون اهداکننده جمع‌آوری می‌کنند. هر چند که این اعداد و ارقام در ابتدا بسیار زیاد به نظر می‌رسند، روزانه بیش از 41 هزار مورد اهدای خون برای کافی بودن خون مورد نیاز بیماران این کشور لازم است.

غربالگری اهداکنندگان خون
سازمان غذا و داروی آمریکا تدابیری برای جلوگیری از انتقال عفونت‌های منتقله از راه خون و تضمین سلامت خون مصرفی در این کشور در پیش گرفته است. سالانه از میان خون اهدایی داوطلبان اهدای خون درصد بالایی به‌دلیل عدم اطمینان از سلامت آن معدوم می‌شوند. افراد سالمی که بالای 17 سال دارند و حداقل 110 پوند وزن دارند، مجاز به اهدای خون هستند. غربالگری اهداکنندگان با پرکردن یک پرسشنامه مشخص آغاز می‌شود. سابقه سفر اخیر به خارج از کشور، هر گونه بیماری زمینه‌ای و نیز سابقه داروهای مصرفی اهداکننده باید پرسیده شوند. داروهایی که در خون اهداکننده وجود دارند ممکن است برای دریافت‌کننده خون خطرناک باشند یا کیفیت انتقال خون را تحت تاثیر قرار دهد.

عوامل تاثیرگذار بر انتقال خون
داروها توانایی فرد را برای انتقال خون تحت تاثیر قرار می‌دهند. عوامل مهمی که تصمیم‌گیری نهایی در مورد رد یا قبول خون اهدا شده را تحت تاثیر قرار می‌دهند، عبارتند از نوع انتقال خون، غلظت دارو در پلاسمای اهداکننده، ویژگی‌های فارماکولوژیک دارو، حضور هر نوع متابولیت دارویی در خون دریافت‌کننده، تداخلات دارویی (هر دارویی که دریافت‌کننده خون مصرف می‌کند و ممکن است با داروهای موجود در خون اهدایی تداخل داشته باشد.)

انواع انتقال خون
در اوایل تاریخ علم پزشکی، خون کامل برای انتقال مورد استفاده قرار می‌گرفت. با پیشرفت پزشکی، هم‌اکنون این امکان وجود دارد که فقط جزء مورد نیاز به بیمار تزریق شود. گلبول‌های قرمز، پرمصرف‌ترین جزء برای انتقال و گرانولوسیت‌ها نادرترین هستند. بی‌تردید، اطلاع از نوع انتقال خون در تصمیم گیری در مورد رد یا قبول خون اهدایی موثر است، زیرا همه داروها همه انواع اینفیوژن‌ها را تحت تاثیر قرار نمی‌دهند. مثلا، حضور داروی ضدپلاکت کلوپیدوگرل در خون اهداکننده، فقط اینفیوژن پلاکت را متاثر می‌کند، بنابراین اگر فقط انتقال پلاسما مورد نیاز باشد، خون اهدایی قابل استفاده است.

غلظت داروها
غلظت دارویی که در پلاسمای خون اهدا‌کننده وجود دارد به دوز داروی تجویز شده، فاصله بین مصرف دارو و اهدای خون، راه تجویز دارو و فارماکوکیتیک آن داروی خاص بستگی دارد.

اهدای خون در مصرف‌کنندگان داروها

داروهای تراتوژنیک و امبریوتوکسیک: مصرف داروهایی مانند رتینوئیدها، تالیدوماید، والپروئیک اسید و آنتاگونیست‌های ویتامینK در فرد اهداکننده خون، باعث غیرقابل مصرف شدن خون برای زن باردار می‌شود. گزارش‌های بسیاری نشان داده‌اند که غلظت‌های کمتر از 3درصد سطح درمانی داروهای تراتوژن، باعث نقایص مادرزادی نمی‌شود، بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که مصرف‌کنندگان این داروها باز هم فرصت اهدای خون دارند. دستورالعمل‌های متعددی پیشنهاد کرده‌اند که خون اهداکنندگان با غلظت‌های بیش از 000001/0 درصد از هر داروی تراتوژنیکی غیرقابل استفاده است.
آنتی‌آندروژن‌ها: دوتاستراید و فیناستراید، مهارکننده‌های 5-آلفا ردوکتاز مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان‌هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات هستند. این داروها در گروه ایکس طبقه‌بندی مصرف دارو در دوران بارداری قرار دارند، بنابراین خون اهدایی از سوی مصرف‌کنندگان این داروها مورد قبول نیست. طبق اعلام سازمان غذا و دارو، خون اهدایی از سوی مصرف‌کنندگان فیناستراید برای مدت یک ماه قابل‌استفاده نیست. در مورد دوتاستراید، فاصله زمانی مجاز دانسته شده بین مصرف آخرین دوز دارو و اهدای خون باید دست‌کم 6 ماه باشد.
رتینوئیدها: مصرف داروهایی مانند ایزوترتینوئین، آسیترتین و اترتینات برای درمان مشکلات پوستی بسیار رایج است. ایزوترتینوئین در گروه ایکس طبقه‌بندی مصرف داروها در دوران بارداری قرار دارد و تراتوژن‌ترین دارو در انسان پس از تالیدوماید است. تولیدکنندگان این دارو، فاصله زمانی یک‌ماهه را میان آخرین دوز مصرفی ایزوترتینوئین و اقدام برای اهدای خون توصیه کرده‌اند. اترتینات و متابولیت آن، آسیترتین، هر دو داروهایی تراتوژن هستند که برای درمان پسوریازیس نسخه می‌شوند. قبل از جمع‌آوری این دارو از بازار آمریکا، سازمان غذا و دارو ممنوعیت اهدای خون را برای مصرف‌کنندگان این دارو اعلام کرده بود.
داروهای غیرتراتوژنیک: داروهای غیرتراتوژنیک با غلظت فارماکودینامیک وابسته به دوز کمتر از 3 درصد در خون اهداکننده، به‌خصوص برای اینفیوژن‌های حاوی بیشتر از 250 میلی لیتر پلاسما بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند.
مهارکننده‌های تجمع پلاکتی: بسیاری از اهداکنندگان خون، داروهای تاثیرگذار بر فعالیت پلاکتی مصرف می‌کنند. دریافت‌کنندگان مهارکننده‌های غیرقابل برگشت پلاکتی شامل استیل‌سالیسیلیک اسید و تینوپیریدین‌ها (کلوپیدوگرل و تیکلوپیدین) خونشان قابل انتقال نیست. به‌ویژه اهداکنندگانی که خون آنها حاوی استیل‌سالیسیلیک اسید است نباید خونشان در بیماران زیر 12 سال تزریق شود، زیرا خطر نشانگان‌ری مطرح است. کلوپیدوگرل اثراتش را از طریق متابولیت فعال خود اعمال می‌کند. متابولیت آن به‌طور غیرقابل برگشت به گیرنده‌های گروه P2Y12 آدنوزین دی فسفات موجود روی پلاکت‌ها متصل می‌شود. شرکت تولیدکننده این دارو، مدعی است که زمان خونریزی و انعقاد پلاکتی پس از گذشت 5 روز از مصرف آخرین دوز این دارو به میزان پایه برمی‌گردد. مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین، به طور برگشت‌ناپذیری مهار‌کننده پلاکتی هستند. اهداکنندگان تحت درمان با این گروه‌های دارویی نیز باید پس از قطع دارو چند روزی تا رسیدن غلظت پلاسمایی داروها تا کمتر از 3درصد صبر کنند.
داروهای با جذب اندک: داروهایی که جذب سیستمیک اندکی دارند، مانند کلستیپول (یک داروی کاهنده کلسترول خون) و نیستاتین(یک داروی ضدقارچ) می‌توانند خون اهدا کنند.
مکمل‌های حاوی ویتامین و مواد معدنی: در مورد اغلب مکمل‌های غذایی، محدودیت اهدای خون وجود ندارد، اما در مورد ویتامین‌های محلول در چربی در صورتی که غلظت پلاسمایی بالایی پیدا کنند، تزریق خون به زن باردار ممنوع است.
داروهای تحت بررسی: اهداکنندگان تحت درمان با داروهای تحقیقاتی در یک مطالعه بالینی، باید حداقل 12 ماه پس از پایان آن منتظر بمانند. البته پرسش از سرپرست گروه تحقیق در این زمینه بهتر است.
هورمون رشد انسانی: هورمون رشد انسانی به دست آمده از غده هیپوفیز، برای درمان مشکلات رشدی ناشی از کمبود هورمون رشد تجویز می‌شود. هورمون رشد با بیماری کروتزفلت-جاکوب (Creutzfeldt-Jakob) مرتبط است، بنابراین سازمان غذا و داروی آمریکا در مصرف‌کنندگان هورمون رشد ممنوعیت دائمی اهدای خون را توصیه کرده است.
انسولین: سازمان غذا و داروی آمریکا ممنوعیت دائم اهدای خون را برای دریافت‌کنندگان انسولین‌گاوی توصیه کرده است.
ایمن گلوبولین هپاتیتB: سازمان مذکور توصیه کرده که حداقل 12 ماه پس از دریافت ایمن‌گلوبولین هپاتیتB برای پیشگیری از ابتلای پس از مواجهه، اهدای خون ممنوع است.
داروهایی که نشان‌دهنده ابتلا به بیماری خاصی هستند: داروهای مذکور به خودی خود ممنوعیت اهدای خون ایجاد نمی‌کنند، ولی بیماری زمینه‌ای که برای درمان آن تجویز می‌شوند، در صورت اهدای خون باعث به خطر افتادن جان بیمار می‌شود./

بهپو در جوامع مجــازیکانال ما را در جوامع مجازی دنبال کنیــد

پاسخ به این نظر سلام ایا ریتالین موجب بی مصرفی خون میشود